Opowieść wigilijna — streszczenie, bohaterowie i opracowanie

To lektura, która bardzo dobrze nam się kojarzy. Każdy z nas z pewnością w dzieciństwie oglądał bajkę, czy film, który odwzorowywał kultowe dzieło Charlesa Dickensa. Tak się składa, że piszę ten artykuł w grudniu, więc powoli coraz bardziej czuć świąteczny klimat. Jednocześnie pozdrawiam wszystkich, którzy będą omawiali tę lekturę w cieplejszych miesiącach.

Postaram się omówić książkę bez zbędnych szczegółów. Chcę pokazać Ci najważniejsze założenia, motywy i po krotce streścić cały utwór. Myślę, że może on być bardzo pomocny, bo Dickens umieścił w “A Christmas Carol” wiele wartościowych wątków, które będzie można w przyszłości wykorzystać na egzaminach, ale też na kartkówkach i sprawdzianach (zwłaszcza podczas wypracowań).

Opowieść wigilijna pokazuje magię świąt Bożego Narodzenia — zatwardziały i zimny mężczyzna pod wpływem nawiedzin duchów staje się dobrym człowiekiem o wielkiej empatii. Można tutaj zaobserwować bardzo powszechny w szkole i na maturze motyw przemiany (nawiązuję, chociażby do Konrada z Dziadów, kultowego Jacka Soplicy – Księdza Robaka, czy tytułowego Kordiana). 

Warto poświęcić chwilę, żeby przeanalizować tę lekturę i wyciągnąć z niej najważniejsze motywy. Z tego co widziałem na moim Instagramie, bardzo podoba Wam się ta lektura, dlatego życzę dobrego czytania.

Karol Dickens — krótka biografia

Karol Dickens (a właściwie Charles Dickens), urodzony w 1812 roku w Portsmouth (Anglia), był nie tylko wybitnym pisarzem, ale również obserwatorem społeczeństwa swojej epoki. 

Do innych znanych książek pisarza należą między innymi: Klub Pickwicka, Dawid Copperfield, czy Olivier Twist. Znajdziemy z nich elementy humorystyczne, wyrazistych bohaterów i ukazanie niesprawiedliwości społecznych (np. cierpienie ludzi ubogich, porzuconych).

Jego wczesne doświadczenia, takie jak praca w fabryce w dzieciństwie (zakład wytwarzania pasty do butów), bieda w rodzinie, wywarły głęboki wpływ na jego późniejszą twórczość. Dickens stał się głosem ubogich i prześladowanych, wykorzystując swój talent do ukazywania nierówności społecznych.

Opowieść wigilijna — geneza

„Opowieść wigilijna” zrodziła się w trudnych czasach dla Dickensa. W 1843 roku pisarz znalazł się w trudnej sytuacji finansowej, a jednocześnie obserwował narastające problemy społeczne. Jego rodzina była pod kreską, napisaniem książki chciał spłacić długi zaciągnięte przez swojego tatę.

Był zaniepokojony brakiem współczucia i empatii w społeczeństwie, co zainspirowało go do napisania tej opowieści. Dickens postanowił samodzielnie wydać książkę, co pozwoliło mu utrzymać kontrolę nad treścią i przekazem. Do dziś jest jednym z najbardziej cenionych autorów angielskich.

Akcja utworu rozgrywa się w Wigilię i pierwszy dzień świąt Narodzenia Pańskiego w Londynie. Cofamy się też do czasów dorastania Ebenezera Scrooge’a. 

Opowieść wigilijna — trochę opowiadanie, trochę ballada, a trochę moralitet.

Opowieść wigilijna Charlesa Dickensa z zasady jest opowiadaniem. Ma około 50 stron (zależnie od wydania) i można ją spokojnie przeczytać w jeden wieczór (najlepiej grudniowy). Występują w niej postaci fantastyczne (duchy świąt oraz zjawa Jakuba Marleya), a sam nastrój w książce jest dość tajemniczy i mroczny, przenika się z radosnym, świątecznym klimatem.

Oprócz cech typowego opowiadania w Opowieści wigilijnej znajdziemy również elementy charakterystyczne dla:

• ballady ludowej (umieszczenie akcji w Londynie), motyw zbrodni i kary.
• przypowieści biblijnej — fabuła jest prostoliniowa, pokazuje pewne wnioski do wyciągnięcia.
• średniowiecznego moralitetu — zawiera pouczenie i naukę, pewien morał dla czytających.
• kolędy — myślę, że taka odpowiedź też tutaj pasuje, przez klimat świąteczny.

Opowieść wigilijna bohaterowie:

• Ebenezer Scrooge — jego charakterystyka ewoluuje od skąpca do hojnego dobroczyńcy, podkreślając, że każdy może się zmienić. Jest właścicielem domu handlowego, to starszy mężczyzna, siwy i zmarszczony na twarzy. Nie miał za bardzo żadnych znajomych. Jedną bratnią duszą był zmarły (od 7 lat) wspólnik — Jakub Marley. Mężczyzna chodził podirytowany, wszystko go złościło, a materialne dobra cenił nad wszystko inne. Był bardzo obojętny na potrzeby innych ludzi, często nimi gardził i nie okazywał sympatii. 
• Bob Cratchit — pracownik Scrooge’a, obrazuje życie biedoty, a jednocześnie emanuje ciepłem i rodzinną miłością. Miał chore dziecko (synka Tima), które bardzo kochał, nigdy się nie skarżył na swoje życie.
• Fred — siostrzeniec głównego bohatera. Raczej ubogi i prosty człowiek, ale za to bardzo dobry i pozytywnie nastawiony do życia. Najlepiej obrazuje go określenie — dobra dusza. Próbuje wpłynąć na Ebenezera Scrooge, ale bezskutecznie.
• Bella — była ukochana Scrooge’a z lat młodości, dziś ma już swoją rodzinę.

Opowieść wigilijna — duchy świąt Bożego Narodzenia: 

Każdy duch odgrywa kluczową rolę w przemianie Scrooge’a, stanowiąc symboliczną podróż przez jego własną duszę i społeczeństwo:

• Duch Jakuba Marleya (byłego wspólnika, który umarł) – zjawa, która przenika, ma na sobie perukę. Jego szczęka opada na klatkę piersiową, ma ze sobą ciężki, stalowy łańcuch.
• Duch Przeszłości — symboliczny przegląd życia Scrooge’a, ukazujący źródło jego bólu. Duch wyglądał jak małe dziecko (prawdopodobnie to mały Ebenezer Scrooge). Jego ciało było silne, natomiast twarz młoda, dziecięca. W rękach trzymał gałązkę oraz przyrząd do gaszenia świecy. Widzimy wizję Ebenezera Scrooge jako samotnego chłopca, odrzuconego przez rodzinę, a także jako młodego mężczyznę pozbawionego miłości.
• Duch Teraźniejszości — obnaża aktualne problemy społeczne, w szczególności nierówności i cierpienie ubogich. Duch ma postać olbrzyma, miłe spojrzenie i zielone ciuchy. Miał ze sobą pochodnię. Duch Teraźniejszości zabiera Scrooge’a w podróż, pokazując mu radość (rodzinne ciepło) i cierpienie (biedni ludzie, bezdomni) obecnej chwili. Odwiedzają także dom Boba Cratchita, jego ubogą rodzinę cieszącą się świąteczną atmosferą, mimo trudności materialnych.
• Duch Przyszłości — przerażająca wizja przyszłości, która budzi w Scrooge’u pragnienie zmiany. W porównaniu z poprzednimi duchami jest najbardziej przerażający. Przypomina widmo, milczy i wywołuje przerażenie. Duch Przyszłości prowadzi Scrooge’a przez wizję przyszłości, gdzie widzi swoją własną śmierć, mogiłę i konsekwencje swojego dotychczasowego postępowania. Widzi, jak inni go potępiają.

ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!

Opowieść wigilijna streszczenie lektury

Akcję lektury pewnie kojarzycie z bajek i filmów, a może też z przedstawień w szkole, czy teatrze. Przenieśmy się razem do XIX wiecznego Londynu. Panuje tutaj bardzo radosna atmosfera, wszyscy oczekują Bożego Narodzenia. Ale wtedy dla kontrastu poznajemy Ebenezera Scrooge’a. Starca, który mimo zbliżającego się święta spędza czas w swoim biurze.

Pogoda za oknem jest typowa dla zimy — trochę ponuro, zimno i wietrznie. Oprócz Ebenezera, w firmie przebywa też Bob Cratchit, który zajmuje się dokumentami. Z fabuły dowiadujemy się także, że siedem lat temu odszedł z tego świata wspólnik Scrooge’a — Jakub Marley. Majątek po nim przejął Ebenezer.

Nagle do biura wbija niezapowiedzianie Fred (siostrzeniec Ebenezera) i zaprasza wuja na uroczysty, świąteczny obiad. Oczywiście wredny Scrooge odrzucił zaproszenie. Niemiły był także dla swojego pracownika Boba i nie wypuścił go wcześniej z pracy, mimo świątecznych dni. 

Po typowym dniu w pracy Scrooge wraca do siebie na chatę. I tutaj dzieją się pierwsze cuda. Pojawia się twarz zmarłego wspólnika Marleya w zamku od klucza. Scrooge rozpoczął posiłek w samotnym mieszkaniu. I nagle ponownie pokazała się zjawa Jakuba, która ciągnęła za sobą łańcuch — to jego pokuta za brak wrażliwości na potrzeby innych za ziemskiego życia. W tym momencie Scrooge dowiaduje się, że w najbliższym czasie nawiedzą go także inne duchy.

I tak właśnie się stało. W nocy do mieszkania wparowuje pierwszy ze Świątecznych Duchów. Przenosi on głównego bohatera do jego dziecięcych lat. Scrooge już od dziecka był taki jak teraz, zawsze samotny, bez kolegów i dziewczyny. Nikt za nim zbytnio nie przepadał. 

Duch zabiera Ebenezera do sklepu Fezziga, gdzie Scrooge w młodości był praktykantem i zaznał tam wielu dobrych chwil i wspomnień, np. urządzano tam tańce, uczty — po prostu było miło i rodzinnie.

Pierwszy Duch pokazuje Ebenezerowi jego ukochaną z wcześniejszych lat. Zerwali oni zaręczyny przez zbytnią żądzę pieniędzy Scrooge’a. Opadły w nim uczucia przez chciwość. Bella jest teraz już dorosłą kobietą, ma szczęśliwą rodzinkę — Scrooge żałuje, że to nie on jest jej mężem. I to by było na tyle z pierwszego Ducha.

Po nim przychodzi kolejna zjawa — tym razem Duch Tegorocznych świąt Bożego Narodzenia. Ten gość pokazuje Ebenezerowi jak ludzie w Londynie obchodzą święta. Skupia się zwłaszcza na biednych mieszkańcach, którzy nie mają co jeść i marzną na dworze.

Scrooge widzi też swojego pracownika Boba (dla którego był wredny jako szef). Bob pomimo średnich relacji z szefem — wznosi toast za jego zdrowie. Ebenezerowi robi się żal swojego kancelisty, gdy widzi jego chorego synka Tima.

Następnie widzimy ulice Londynu, świąteczną atmosferę, gorące kominki, radosne rodziny. Przenosimy się też do mieszkania Freda (krewnego Scrooge’a). On również wznosi toast za wuja. 

Duch Tegorocznego Bożego Narodzenia zaprowadza Scrooge’a podczas wizji także do najbiedniejszych zakątków miasta, gdzie biedni ludzie cierpią z głodu i nędzy.

Ostatniej nocy objawia się Duch Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia. Tutaj robi się jeszcze bardziej mrocznie i ponuro. Ludzie dyskutują zaciekle o czyjejś śmierci. Wypowiadają się o nieboszczyku nieprzychylnie. 

Okazuje się, że to wizja śmierci Ebenezera, który rozpoznaje swoje przedmioty, które są wyprzedawane z mieszkania. Scrooge widzi też pusty, ciemny pokój i zmarłego człowieka. Słychać szczury i drapanie kota, atmosfera nie jest raczej zbyt przyjemna.

Ale to nie koniec złych wieści. Bardzo przybija Ebenezera widok mężczyzny, który wziął od Scrooge’a pożyczkę. Cieszy się on teraz, że nie będą musieli z rodziną jej spłacać — śmierć pożyczkodawcy była dla niego zbawieniem i przedłużeniem terminy spłaty pieniędzy.

Scrooge wszystko zrozumiał, gdy udali się na cmentarz, a na nagrobku widniało jego nazwisko. Zaczął płakać, to kluczowy moment jego przemiany. Obiecał sobie i duchowi, że się zmieni, że żałuje i chce odkupić swoje winy.

Nagle kończą się wszystkie wizje. Scrooge budzi się w swoim mieszkaniu w świąteczny poranek. Jest pełny motywacji do działania i zmiany swoich zachowań. Zaczął pomagać biednym, wspierać ich finansowo. Swojemu pracownikowi zamówił pieczone mięso i podniósł pensję. 

Pod swoje skrzydła wziął chorego Tima, fundując mu opiekę medyczną. Ze starego dziada bez emocji i uczuć, stał się empatycznym i wrażliwym człowiekiem, dostrzegającym potrzeby otaczających go ludzi.

Opowieść wigilijna — najważniejsze motywy

• Zimne serce i jego przemiana — Scrooge jest ilustracją zatwardziałego serca, a jego przemiana jest jednym z najbardziej poruszających elementów opowieści, pokazując, że każdy może znaleźć drogę do serdeczności.
• Nierówności społeczne — Dickens używa postaci Boba Cratchita jako kontrastu dla zamożnego Scrooge’a, aby ukazać niesprawiedliwość społeczną i potrzebę solidarności.

Opowieść wigilijna — wnioski i interpretacja

• W pierwszej kolejności postawiłbym na uniwersalność opowiadania. Chociaż akcja umieszczona jest w okresie Bożego Narodzenia, to pokazuje prawdy, które są aktualne każdego dnia.
• „Opowieść wigilijna” to nie tylko opowieść o świętach Bożego Narodzenia, ale również o społecznej transformacji jednostki. 
• Dickens, poprzez mistrzowskie wykorzystanie motywów i postaci, ukazuje, że nawet najbardziej zagubione dusze mają szansę na nawrócenie. 
• Ta historia stanowi przypomnienie o sile miłości, empatii i hojności, które są nie tylko fundamentem świąt Bożego Narodzenia, ale również wartościami ważnymi przez cały rok.
• Nauka płynąca z dzieła Dickensa pokazuje, że pieniądze nie są w stanie dać człowiekowi pełni szczęścia, podobnie jak w lekturze Skąpiec Moliera.
• Opowieść Wigilijna uczula nas na potrzeby innych ludzi i jednocześnie uzmysławia nam, że nigdy nie jest za późno, żeby dokonać zmiany na lepsze.
• Mamy tutaj typowy zabieg kontrastu bohaterów. Scrooge jest smutny, natomiast Fred pogodny i empatyczny.
• Scrooge to bohater dynamiczny, jak wcześniej wspomniałem, przechodzi całkowitą przemianę (jak np. Jacek Soplica, Konrad z Dziadów).

Matura 2024 – darmowe próbki notatek i pełny pakiet

Z wielką przyjemnością zachęcam wszystkich zainteresowanych do pobrania zupełnie darmowych próbek notatek do matury z języka polskiego dostępnych na naszej stronie w zakładce “Darmowe materiały”. Nasze opracowania są starannie przygotowane i stanowią doskonałe narzędzie do przygotowań przed egzaminem maturalnym.

Chcesz otrzymać darmowy dysk z ponad 30 plikami PDF do matury? – podbijaj śmiało w wiadomości prywatnej na https://www.instagram.com/setkazpolaka/

Dla tych, którzy są zdecydowani i chcą mieć pełen dostęp do naszych materiałów, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu. Tam można nabyć pełne opracowania i kompleksowe notatki do matury z polskiego PDF, a cena za jedno opracowanie wynosi zaledwie około 60 groszy. To wyjątkowo korzystna oferta, która umożliwia zdobycie cennych materiałów edukacyjnych za niewielką opłatą.

Artykuł zawiera: opowieść wigilijna, opowieść wigilijna streszczenie, opowieść wigilijna bohaterowie, Scrooge.

Życzenia świąteczne od setkazpolaka.pl

Drodzy Czytelnicy setkazpolaka.pl,

Zbliża się ten magiczny czas, gdy choinka lśni tysiącem światełek, a serca napelnia ciepło i radość. Pragniemy Wam z całego serca złożyć najserdeczniejsze życzenia Bożonarodzeniowe, pełne miłości, spokoju i radości.

Uczniowie, trzymamy za Was kciuki, abyście osiągnęli wymarzone wyniki na nadchodzących egzaminach. Niech gwiazdka świąteczna przyniesie Wam wszelką motywację i siłę do skutecznego pokonania maturalnych i ósmoklasistowskich wyzwań. Niech te dni pełne magii będą dla Was czasem pozytywnych zaskoczeń i sukcesów.

A dla tych, którzy te życzenia czytają w innym czasie – być może w maju czy czerwcu – życzę, aby atmosfera świąt towarzyszyła Wam przez cały rok. Niech radość, życzliwość i magia Bożego Narodzenia będą dla Was inspiracją do dzielenia się uśmiechem z innymi, nawet gdy na dworze już dawno nie pada śnieg.

Pamiętajcie, że jak u Scrooge’a po przemianie, każdy dzień może być wyjątkowy, pełen dobra i serdeczności. Niech życie obdarzy Was niezapomnianymi chwilami, a każdy kolejny krok będzie krokiem w stronę spełnienia marzeń.

Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku!

Z najserdeczniejszymi życzeniami,

Zespół setkazpolaka.pl