Motyw poety — pytania jawne (Nie-Boska Komedia)
Motyw poety. Omów zagadnienie na podstawie Nie-Boskiej Komedii Zygmunta Krasińskiego — opracowane pytanie jawne na maturę.
Poeta od wieków był postrzegany jako postać, która swoją twórczością może kształtować rzeczywistość, wyrażając emocje, myśli i marzenia. Poeci, uważani za ludzi natchnionych, byli często nazywani wieszczami, co podkreślało ich wyjątkową rolę w społeczeństwie jako tych, którzy potrafią dostrzec i opisać więcej niż przeciętny człowiek.
W naszej wyobraźni poeta jawi się jako postać naznaczona pewnym romantyzmem i nostalgią, jak choćby Adam Mickiewicz, którego możemy sobie wyobrazić kontemplującego przyrodę na łonie natury, tęskniącego za ojczyzną, od której został oddzielony przez los.
Ale jak motyw poety był przedstawiany w literaturze? W niniejszym artykule przyjrzymy się różnym literackim interpretacjom, które mogą być inspiracją na maturze ustnej z języka polskiego.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Motyw poety – pełne pytanie jawne
Motyw poety. Omów zagadnienie na podstawie Nie-Boskiej Komedii Zygmunta Krasińskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
Motyw poety — skąd brać konteksty?
Matura ustna — przydatne linki
Zanim zaczniemy omawiać motyw poety, chcę przekazać Ci kilka ważnych miejsc, do których warto zajrzeć przed maturą ustną z języka polskiego.
- Lista pytań jawnych na maturę ustną z języka polskiego
- Przykładowe wypowiedzi na 100% – matura ustna
Motyw poety — Hrabia Henryk (Nie-Boska Komedia)
Nie-boska komedia Zygmunta Krasińskiego, opublikowana w 1835 roku, to jedno z najważniejszych dzieł polskiego romantyzmu, w którym temat poety zajmuje centralne miejsce.
W dramacie tym Krasiński przedstawia postać hrabiego Henryka, poety, który stanowi symbol tragicznej kondycji artysty rozdartego między światem duchowym a rzeczywistością. Henryk to człowiek, który żyje w dwóch światach: w jednym, realnym, gdzie jest mężem i ojcem, oraz w drugim, idealnym, gdzie staje się natchnionym poetą, uciekającym od codziennych obowiązków. Jego dualistyczna natura sprawia, że nie potrafi znaleźć równowagi między potrzebą tworzenia a odpowiedzialnością za bliskich.
Hrabia Henryk jest przepełniony pasją do poezji, co prowadzi go do stopniowego oddalania się od rodziny i życia społecznego. Życie domowe staje się dla niego przytłaczającą rutyną, z której próbuje uciec, szukając w poezji ucieczki i sensu istnienia.
Wydaje mu się, że jako artysta jest kimś wyjątkowym, wybranym do spełnienia wyższego celu, co prowadzi go do lekceważenia prozaicznych, ale istotnych aspektów życia. Jego żona Maria, przeciętny człowiek bez artystycznych ambicji, nie jest w stanie zrozumieć jego potrzeby tworzenia, co jeszcze bardziej pogłębia przepaść między nimi.
Kluczowym momentem w dramacie jest spotkanie Henryka z Dziewicą — uosobieniem poezji, której uroda i tajemniczość pociągają go na tyle, że postanawia za nią podążyć, porzucając swoją rodzinę. Jest to moment symboliczny, w którym Krasiński pokazuje, jak pasja i obsesja mogą prowadzić do destrukcji.
Dziewica jest personifikacją poezji, która wabi Henryka obietnicą wielkości i wiecznej chwały, jednak w rzeczywistości prowadzi go ku zgubie. To spotkanie staje się początkiem końca dla Henryka — jego żona Maria, nie mogąc znieść jego oddalenia, popada w obłęd i umiera, a ich syn Orcio, osamotniony i porzucony, traci wzrok i zaczyna mieć prorocze wizje.
W miarę jak dramat postępuje, Henryk staje się coraz bardziej świadomy, że jego artystyczne ambicje przyniosły mu jedynie klęskę. Poezja, którą tak ukochał, zamiast wznieść go na wyżyny duchowego spełnienia, stała się jego przekleństwem. Rozbita rodzina, śmierć żony, choroba syna — wszystko to sprawia, że zaczyna on postrzegać poezję nie jako dar, ale jako niszczycielską siłę. W końcu hrabia Henryk przeklina poezję, która stała się przyczyną jego życiowej katastrofy, zdając sobie sprawę, że za swoją sztukę zapłacił najwyższą cenę.
Krasiński w Nie-boskiej komedii ukazuje poetę jako postać tragiczną, która w pogoni za ideałami zapomina o tym, co najważniejsze — o ludziach, którzy go otaczają. Poezja, choć piękna i inspirująca, może również stać się pułapką, jeśli artysta pozwoli, by całkowicie zawładnęła jego życiem.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Motyw poety — Konrad (Dziady cz. III)
W trzeciej części Dziadów Adama Mickiewicza, postać Konrada jest jednym z najważniejszych literackich przykładów bohatera, który łączy w sobie zarówno geniusz twórczy, jak i tragiczną pychę.
Mickiewicz przedstawia Konrada jako postać pełną sprzeczności, której wewnętrzne konflikty stają się odzwierciedleniem walki między duchową mocą poezji a ograniczeniami ludzkiej kondycji. Przeobrażenie Gustawa w Konrada to symboliczna przemiana, która ukazuje ewolucję od romantycznego kochanka do pełnego pasji i buntu wieszcza narodowego.
Konrad, uwięziony wraz z innymi studentami w celi, wyróżnia się nie tylko swoją inteligencją, ale przede wszystkim niezwykłą charyzmą i poczuciem misji. Jego słynny monolog, zwany Wielką Improwizacją, to kulminacyjny moment, w którym poeta wyraża swoją nieograniczoną wiarę w moc słowa. Konrad wierzy, że jako poeta ma zdolność kształtowania rzeczywistości, wpływania na losy narodu i zmieniania biegu historii. W swojej improwizacji stawia się na równi z Bogiem, co jest wyrazem jego ogromnej pychy i przekonania o własnej wyjątkowości.
Monolog Konrada jest pełen pasji i intensywności, a jego wyraziste obrazy i emocjonalne uniesienia ukazują wewnętrzną walkę bohatera. Konrad mówi o swojej miłości do ojczyzny i pragnieniu jej wyzwolenia, ale jednocześnie obnaża swoją głęboką frustrację i gniew wobec Boga, którego obwinia za cierpienia swojego narodu. Konrad chce przejąć boską moc, by samemu decydować o losach świata, co prowadzi go niemal do bluźnierstwa. Jego pragnienie, by nazwać Boga carem, zostaje powstrzymane w ostatniej chwili, gdy mdleje, a jego dusza staje się polem walki między siłami dobra i zła.
Konrad jako poeta jest postacią heroiczną, gotową do największych poświęceń w imię wyższych celów. Jego pycha jednak sprawia, że staje się także tragicznym bohaterem, którego ambicje przewyższają możliwości. Mickiewicz pokazuje, że twórcza moc poezji może być zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem.
Konrad jest przekonany o swojej wielkości, ale jego nadmierna wiara we własne możliwości prowadzi go na skraj zguby. W Dziadach cz. III Mickiewicz ukazuje poetę jako postać zmagającą się z własnymi demonami, której los jest ściśle związany z losem narodu.
Konrad jest także symbolem romantycznego buntownika, który nie godzi się na bierne przyjęcie rzeczywistości. Jego bunt przeciwko Bogu to wyraz buntu przeciwko niesprawiedliwości i cierpieniu, które dotyka jego ojczyznę. Mickiewicz, poprzez postać Konrada, wprowadza motyw poety-wieszcza, który swoją twórczością i działaniem pragnie wywołać zmianę społeczną i polityczną. Konrad jest głęboko przekonany, że poezja ma moc sprawczą.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Motyw poety — Exegi Monumentum (Horacy)
Exegi monumentum to jeden z najbardziej znanych i cytowanych utworów Horacego, rzymskiego poety z I wieku p.n.e., który stał się uniwersalnym manifestem poetyckiej nieśmiertelności.
Wiersz jest wyrazem przekonania o trwałości sztuki poetyckiej i jej zdolności do przekraczania granic czasu. Horacy w swoim utworze stawia poezję na piedestale, uznając ją za formę sztuki, która ma moc zapewnienia twórcy wiecznej sławy, niezależnie od upływu lat czy zmieniających się okoliczności.
Główne przesłanie „Exegi monumentum” można streścić w pierwszym wersie: Wzniosłem pomnik trwalszy niż ze spiżu. Horacy porównuje tu swoje dzieło literackie do materialnego pomnika, sugerując, że jego poezja jest trwalsza niż jakiekolwiek dzieło zbudowane z kamienia, czy metalu. W przeciwieństwie do obiektów materialnych, sztuka nie ulega zniszczeniu pod wpływem czasu i jest w stanie przetrwać wieki.
Horacy podkreśla, że poprzez swoją poezję zapewnił sobie nieśmiertelność — non omnis moriar, czyli nie wszystek umrę. To stwierdzenie odzwierciedla głęboką wiarę poety w to, że jego twórczość będzie żyła dalej, długo po jego śmierci, w umysłach i sercach przyszłych pokoleń. Horacy zdaje sobie sprawę, że jego słowa będą czytane i podziwiane przez kolejne generacje, a jego imię nie zostanie zapomniane. W ten sposób poeta, choć świadomy swojej śmiertelności, odnajduje w twórczości sposób na przekroczenie granic życia i śmierci.
Exegi monumentum jest również swoistą pochwałą poetyckiego warsztatu i pracy twórczej. Horacy dumnie zaznacza, że jego osiągnięcia są wynikiem talentu, ale także ciężkiej pracy i determinacji. Nie jest to jedynie przechwałka, lecz świadome podkreślenie wartości, jakie niesie ze sobą sztuka, która wymaga od artysty nie tylko daru natchnienia, ale i wytrwałości w dążeniu do doskonałości. Poeta, budując swoje dzieło, tworzy coś, co przewyższa materialne i przemijające dobra, co trwa, inspirowane ideami, które są wieczne.
Horacy w Exegi monumentum również kładzie nacisk na uniwersalność poezji. Jego twórczość, chociaż zakorzeniona w specyficznych realiach starożytnego Rzymu, zawiera wartości i prawdy, które są zrozumiałe i istotne także dla przyszłych pokoleń. Poezja Horacego, podobnie jak poezja w ogóle, ma zdolność przekraczania granic języka, kultury i czasu.
Podkreślając nieśmiertelność poezji, Horacy w Exegi monumentum stawia poetę na równi z bogami, którzy, podobnie jak on, tworzą coś, co przetrwa wieki. Horacy stworzył nie tylko własny pomnik literacki, ale także wyznaczył standardy poezji jako sztuki, która trwa i ma moc kształtowania przyszłości.
Motyw poety — Wesele (Wyspiański)
Wesele Stanisława Wyspiańskiego, jedno z najważniejszych dzieł polskiego modernizmu, pełne jest symboliki i metafor, a postać Poety odgrywa w nim kluczową rolę jako reprezentant dekadenckiego nurtu literackiego końca XIX wieku.
Wyspiański w tej postaci ukazuje nie tylko portret indywidualnego artysty, ale także krytyczną diagnozę ówczesnej inteligencji, która, choć obdarzona talentem i wyobraźnią, zdaje się być pozbawiona energii do działania i rzeczywistego wpływu na rzeczywistość.
Poeta, wzorowany na Kazimierzu Przerwie-Tetmajerze, jednym z czołowych twórców epoki Młodej Polski, jest postacią pełną wewnętrznych sprzeczności. Z jednej strony jest artystą o wrażliwej duszy, skłonnym do kontemplacji i melancholii, z drugiej zaś jest człowiekiem znudzonym życiem, zniechęconym i zrezygnowanym.
Jego pesymizm i dekadencka postawa są wyrazem głębokiego rozczarowania światem, który wydaje mu się pozbawiony sensu i wartości. Poeta z Wesela jest symbolem twórcy, który, choć zdolny do wielkich rzeczy, nie potrafi znaleźć motywacji do działania, ulegając bierności i apatii.
Centralnym momentem dla postaci Poety w dramacie jest jego spotkanie z widmem Rycerza, który jest uosobieniem dawnych ideałów rycerskich i patriotyzmu. Rycerz, wzorowany na postaci Zawiszy Czarnego, ma na celu wzbudzenie w Poecie ducha walki i inspiracji do podjęcia twórczego działania na rzecz ojczyzny.
Jednak Poeta, zamiast odpowiedzieć na wezwanie Rycerza z entuzjazmem, pozostaje bierny i obojętny. Jego postawa symbolizuje upadek romantycznych ideałów, które nie znajdują już miejsca w duszy współczesnego artysty. Poeta nie potrafi wznieść się ponad własną dekadencję, a jego zdolności twórcze, zamiast stać się narzędziem przemiany społecznej, pozostają jedynie wyrazem osobistej frustracji i smutku.
Poeta w Weselu również ujawnia swoje rozczarowanie społeczeństwem, zwłaszcza w kontekście relacji z chłopami. Jego pogardliwa postawa wobec Czepca, którego traktuje jako prostaka niezdolnego do zrozumienia wyższych spraw, odzwierciedla przepaść dzielącą inteligencję od ludu. Poeta nie jest zdolny do dialogu z ludem, nie widzi w chłopach siły, która mogłaby stać się fundamentem przyszłego odrodzenia narodowego. Zamiast inspirować i prowadzić, Poeta pozostaje zamknięty w swoim własnym świecie, niezdolny do podjęcia rzeczywistej walki o zmiany społeczne.
Choć jest obecny wśród weselników, nie potrafi nawiązać prawdziwego kontaktu z otaczającymi go ludźmi, prowadzi przelotne flirty z kobietami. Jego rozmowy są powierzchowne, a on sam zdaje się być zamknięty w świecie swoich myśli i wewnętrznych rozterek.
Poeta w Weselu nie jest w stanie zrealizować swojego potencjału, ponieważ brakuje mu inspiracji i wiary w sens swojej twórczości. Wyspiański ukazuje w ten sposób artystę, który, choć świadomy swojej roli w społeczeństwie, nie potrafi odnaleźć się w realiach współczesnego mu świata.
Poeta z Wesela staje się więc symbolem kryzysu inteligencji polskiej przełomu wieków, która, choć posiada potencjał intelektualny i artystyczny, nie potrafi przekuć go na konkretne działania. Jego postać jest wyrazem głębokiego rozczarowania dekadentyzmem i pesymizmem, które dominowały w literaturze Młodej Polski.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Motyw poety — Testament mój (Słowacki)
Testament mój Juliusza Słowackiego to jeden z najbardziej osobistych i przejmujących utworów poety, który pełni rolę literackiego testamentu, swoistego podsumowania życia i twórczości autora.
W tym niezwykle emocjonalnym wierszu Słowacki kreśli obraz siebie jako poety, którego życie i dzieło były nierozerwalnie związane z losem ojczyzny i narodu. Poeta staje się tu nie tylko twórcą, ale także duchowym przewodnikiem, który pragnie, aby jego słowa i idee przetrwały po jego śmierci, stanowiąc inspirację dla przyszłych pokoleń.
Słowacki przedstawia się jako poeta, który zawsze był blisko ludzi, ich cierpień i radości. W słowach „Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami” podkreśla swoje głębokie zaangażowanie w sprawy narodowe oraz solidarność z rodakami. Poeta nie był obojętny na losy swojego narodu, a jego twórczość była nieustannie inspirowana miłością do ojczyzny i troską o jej przyszłość. Słowacki stara się w ten sposób przekazać, że poezja nie jest jedynie formą wyrażenia artystycznej wizji, ale także sposobem na oddanie głosu tym, którzy cierpią i walczą o lepsze jutro.
Jednym z kluczowych elementów dzieła jest wyrazista deklaracja poety, że choć nie zostawił po sobie fizycznego dziedzica, to jego imię i twórczość przetrwają przez pokolenia. Słowacki wyraża wiarę w to, że jego poezja stanie się dziedzictwem, które będzie kontynuowane przez kolejne generacje Polaków. To przekonanie jest wyrazem głębokiej wiary poety w nieśmiertelność sztuki i moc słowa pisanego.
W wierszu pojawia się motyw pożegnania, ale także wezwania do działania. Poeta pragnie, aby po jego odejściu jego przyjaciele i bliscy zebrali się na biesiadę, wspólnie wspominając go i kontynuując dzieło, które rozpoczął. W ten sposób Słowacki stara się zaszczepić w swoich odbiorcach poczucie obowiązku i odpowiedzialności za losy ojczyzny, a jego testament staje się moralnym wezwaniem do działania.
Poeta podkreśla, że jego życie było poświęcone idei walki o niepodległość Polski, a jego twórczość miała na celu podtrzymanie ducha narodowego i wzmocnienie woli walki wśród Polaków. Słowacki nie ukrywa swojej frustracji i rozczarowania tym, że nie udało mu się doczekać wolności ojczyzny, ale jednocześnie wyraża nadzieję, że przyszłe pokolenia dokończą dzieło, które on zaczął.
Juliusz Słowacki tworzy obraz poety, który jest nie tylko twórcą, ale także przewodnikiem i nauczycielem, pragnącym, aby jego życie i twórczość były inspiracją dla innych. Utwór ten jest wyrazem głębokiego przekonania poety o nieśmiertelności sztuki i mocy słowa, które, nawet po śmierci autora, może wpływać na ludzi i zmieniać świat.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Motyw poety — wnioski do pytania jawnego na maturę
Motyw poety w literaturze odgrywa niezwykle istotną rolę, ukazując różnorodne oblicza tej wyjątkowej postaci – od natchnionego twórcy, poprzez tragicznego bohatera, aż po duchowego przewodnika.
W każdym z omówionych dzieł literackich poeta jest ukazany w innym świetle, ale zawsze jako postać o głębokim wpływie na rzeczywistość i społeczeństwo:
W Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego poeta, reprezentowany przez hrabiego Henryka, to postać tragiczna, która w pogoni za poezją poświęca wszystko, co realne i bliskie, co prowadzi do katastrofy osobistej i rodzinnej. Hrabia Henryk jest przykładem poety, który, oddając się sztuce, traci kontakt z rzeczywistością i płaci za to najwyższą cenę.
W Dziadach cz. III Adama Mickiewicza postać Konrada, ukazuje potęgę słowa i ambicję twórcy, który pragnie kształtować losy narodu. Jego Wielka Improwizacja to przejmujący monolog, w którym Konrad stawia się na równi z Bogiem, co prowadzi do konfliktu między jego twórczą pychą a ograniczeniami ludzkiej natury.
Exegi monumentum Horacego to z kolei refleksja nad nieśmiertelnością poezji. Horacy, tworząc swoje literackie dziedzictwo, wyraża przekonanie, że poezja ma moc przetrwania wieków i zapewnienia twórcy wiecznej sławy. Jego utwór jest manifestem wiary w trwałość sztuki i jej zdolność do przekraczania granic czasu.
W Weselu Stanisława Wyspiańskiego poeta jest postacią dekadencką, zagubioną w swoich wewnętrznych rozterkach i niezdolną do działania. Wyspiański, poprzez postać Poety, krytykuje postawę inteligencji, która, mimo talentu, nie potrafi zmobilizować się do działania na rzecz ojczyzny, pozostając bierna i zniechęcona.
Testament mój Juliusza Słowackiego to literacki testament poety, który podsumowuje swoje życie jako twórcy i wyraża pragnienie, aby jego imię i dzieło przetrwały przez pokolenia. Słowacki kreśli obraz poety, który zawsze był blisko ludzi i ich spraw, pragnąc, aby jego twórczość była inspiracją do dalszej walki o wolność i ideały.
Każde z tych dzieł przedstawia poetę jako postać o wielkim znaczeniu, zarówno dla literatury, jak i dla społeczeństwa.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Matura język polski — darmowe próbki notatek i pełny pakiet
Z wielką przyjemnością zachęcam wszystkich zainteresowanych do pobrania zupełnie darmowych próbek notatek do matury z języka polskiego dostępnych na naszej stronie w zakładce Darmowe materiały.
Nasze opracowania są starannie przygotowane i stanowią doskonałe narzędzie do przygotowań przed egzaminem maturalnym.
Chcesz otrzymać darmowy dysk z ponad 30 plikami PDF do matury? – podbijaj śmiało w wiadomości prywatnej na INSTAGRAMIE.
Dla tych, którzy są zdecydowani i chcą mieć pełen dostęp do naszych materiałów, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu.
Tam można nabyć pełne opracowania i kompleksowe notatki do matury z polskiego PDF, a cena za jedno opracowanie wynosi zaledwie około 60 groszy.
To wyjątkowo korzystna oferta, która umożliwia zdobycie cennych materiałów edukacyjnych za niewielką opłatą.
Artykuł zawiera: Motyw poety. Omów zagadnienie na podstawie Nie-Boskiej Komedii Zygmunta Krasińskiego – opracowane pytanie jawne na maturę ustną.
