Latarnik Henryk Sienkiewicz — opracowanie i streszczenie

Dzisiaj chciałbym opracować razem w Wami krótką nowelę Henryka Sienkiewicza pod tytułem „Latarnik”. Nie ukrywam, że mam do tego krótkiego dzieła duży sentyment, ponieważ powtarzałem je przed swoją maturą w 2018 roku. Dlaczego warto przypomnieć sobie tę nowelę?

Ponieważ zawiera w sobie wiele motywów, które później można wykorzystać na egzaminie ósmoklasisty lub maturze — np. wątek nostalgii, patriotyzmu, tęsknoty za ojczyzną, emigracji, poszukiwania swojego miejsca na ziemi.

Latarnik Henryk Sienkiewicz — co znajdziesz w tym artykule?

• Latarnik Henryk Sienkiewicz — krótka biografia autora, geneza noweli, interpretacja, cechy gatunku literackiego.
• Latarnik streszczenie — krótko przedstawię Ci zarys wydarzeń z noweli, od przeszłości Skawińskiego, przez znalezienie pracy jako latarnik w Aspinwall, po wypadek statku i zwolnienie Polaka ze stanowiska.

Latarnik — krótko o autorze

Henryk Sienkiewicz pochodził z dość biednej rodziny szlacheckiej. W 1883 roku zaczęła ukazywać się o odcinkach jego powieść Ogniem i mieczem.

Pięć lat później (w 1888 r.) skończył trzecią część trylogii i stał się jednym z najpopularniejszych pisarzy w Polsce. 

Warto wspomnieć także o powieści Quo Vadis, która stała się bestsellerem, ale już na skalę światową. W 1905 roku Sienkiewicz otrzymał literacką Nagrodę Nobla.

Latarnik — geneza noweli

Utwór powstał podczas podróży Sienkiewicza po Stanach Zjednoczonych w latach 1876-1878. 

Autor noweli przekazuje, że fabuła opiera się na faktycznym wydarzeniu, o którym pisał Julian Horain w korespondencji z Ameryki do Gazety Polskiej w 1877 roku.

Wynika z niej wątek o losie Mieczysława Sielawy, którego losy stanowią pierwowzór dla głównego bohatera noweli — Skawińskiego.

Latarnik — interpretacja utworu

Nowela ukazuje losy emigrantów oraz funkcje literatury — podtrzymuje ona patriotyzm i przynależność narodową.

W tym przypadku Sienkiewicz podkreśla znaczenie Pana Tadeusza dla Polaków i ich tożsamości.

Latarnik Henryka Sienkiewicza — jaki to gatunek literacki?

Latarnik to nowela, krótki utwór epicki, do przeczytania wokoło pół godziny. Fabuła nie jest zbyt rozbudowana i toczy się w obrębie jednego wątku.

Poznajemy losy jednego, głównego bohatera, a na końcu dochodzi do punktu kulminacyjnego — czyli momentu, gdy Skawiński otrzymuje polskie książki, a wśród nich Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, wtedy zapomina o wszystkich udrękach i ciężkich obowiązkach.

Czas i miejsce w noweli

Akcja dzieje się w roku około 1871 roku, na małej wyspie w pobliżu współczesnej Panamy (dokładnie Aspinwall) nad Zatoką Moskitów.

Skawiński — charakterystyka bohatera

• Możemy wnioskować, że Skawiński ma na imię Jan, ponieważ konsul w języku angielskim nazywa bohatera „John”.
• Mężczyzna ma około 77 lat i jest bardzo samotny.
• Urodził się w dość ubogiej, polskiej rodzinie, ale stracił swoich rodziców. 
• Po upadku powstania listopadowego w 1831 roku emigrował z Polski — później walczył między innymi w Hiszpanii, Francji i na Węgrzech.
• Szukał swojej drogi na emigracji — próbował być harpunnikiem, poszukiwaczem diamentów, miał też fabrykę cygar.
• Punktem zwrotnym było przyjęcie posady jako latarnik w Aspinwall.
• Z wyglądu mężczyzna był dość potężnie zbudowany, włosy miał siwe, a skórę doświadczoną światłem słońca. 
• W swoich obowiązkach był bardzo sumienny, a z usposobienia łagodny i przyjazny, pełny optymizmu staruszek.

Latarnik — bohaterowie drugoplanowi

• Izaak Falconbridge — konsul USA w Panamie, który przyjął Skawińskiego do pracy jako latarnika.
• Johns — strażnik, który dowodził pożywienie na wyspę Skawińskiego.

Latarnik streszczenie szczegółowe

Na wyspie Aspinwall w dość tajemniczych okolicznościach umiera latarnik, który pełnił tam swoje dotychczasowe obowiązki. Konsul Izaak Falconbridge prowadzi rekrutację na jego następcę.

Zgłasza się Polak — główny bohater Skawiński. Podczas rozmowy okazuje się, że mężczyzna wiele doświadczył w życiu, zarówno pozytywnych wydarzeń, ale także tych przygnębiających jak i podłamujących. Musiał opuścić swój kraj, ale dzielnie walczył w obronie innych krajów „za wolność waszą i naszą”. 

Od wielu lat szukał on swojego miejsca na świecie, dopiero na Aspinwall ma on rozpocząć swoje spokojne życie, wolne od niepokojów i wojny. 

Dni na wyspie są bardzo samotne, Skawiński cierpliwie i wytrwale dopełnia swoje obowiązki. Podczas nich stale rozmyśla o swojej ojczyźnie, podziwia widoki z wyspy, obserwuje też port. 

Jedyną porą, kiedy Skawiński opuszcza latarnię, jest niedziela — udaje się wtedy do kościoła na mszę.

Punktem kulminacyjnym jest standardowa dostawa żywności na wyspę.

Oprócz jedzenie w przesyłce znajdują się również książki od Towarzystwa polskiego zawiązanego w Nowym Jorku.

Prezent stanowił wyraz podziękowania za przesłanie przez Skawińskiego połowy swojej pensji dla instytucji. Wśród dzieł polskiej literatury znajdował się Pan Tadeusz.

Skawiński rozpoczął czytanie, myślami uwolnił się od teraźniejszości i obowiązków latarnika. Lektura przeniosła go duszą do ukochanej Polski. Zasnął i śnił o ojczyźnie.

Obudził się rano z dramatyczną wiadomością, przez jego zaniedbanie obowiązków nocą rozbił się statek.

Skawiński został zwolniony z posady i rozpoczął dalsze poszukiwania swojego miejsca na ziemi, ale tym razem bogatszy w żywe wspomnienia o swoim kraju.

ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!

Latarnik — interpretacja

• Nowela opowiada o człowieku, który udał się na emigrację ze swojej ojczyzny.
• Poszukuje on wciąż swojego miejsca na ziemi, ale myślami zawsze podąża do ukochanego kraju.
• Tułaczka Skawińskiego nie ma celu, a właściwie nie może go przywrócić do życia bohatera noweli — nieustannie szuka swojego miejsca w świecie poza ojczyzną.
• Sienkiewicz pokazuje, że literatura może być nośnikiem patriotycznych wartości, porusza czytelnika i rozbudza Polskę w jego sercu.
• Najważniejszym motywem w noweli jest nostalgia, miłość do ojczyzny i podróż.
• W zrozumieniu treści, może Ci pomóc także inwokacja Pana Tadeusza, która przeniosła Skawińskiego na „ojczyzny łono”.

Latarnik — budowa utworu

1. Ekspozycja — zapoznanie czytelnika z wcześniejszymi wydarzeniami z życia Skawińskiego 
2. Zawiązanie akcji — przyjęcie na stanowisko latarnika
3. Punkt kulminacyjny — zaniedbanie obowiązków, czytanie Pana Tadeusza i wspominanie ojczyzny
4. Rozwiązanie akcji — zwolnienie ze stanowiska i dalsza tułaczka.

Sienkiewicz posługuje się także retrospekcją — cofamy się w czasie, żeby poznać przeszłość Skawińskiego i jego losy.

Matura 2024 – darmowe próbki notatek i pełny pakiet

Z wielką przyjemnością zachęcam wszystkich zainteresowanych do pobrania zupełnie darmowych próbek notatek do matury z języka polskiego dostępnych na naszej stronie w zakładce Darmowe materiały.

Nasze opracowania są starannie przygotowane i stanowią doskonałe narzędzie do przygotowań przed egzaminem maturalnym.

Chcesz otrzymać darmowy dysk z ponad 30 plikami PDF do matury? – podbijaj śmiało w wiadomości prywatnej na https://www.instagram.com/setkazpolaka/.

Dla tych, którzy są zdecydowani i chcą mieć pełen dostęp do naszych materiałów, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu.

Tam można nabyć pełne opracowania i kompleksowe notatki do matury z polskiego PDF, a cena za jedno opracowanie wynosi zaledwie około 60 groszy. To wyjątkowo korzystna oferta, która umożliwia zdobycie cennych materiałów edukacyjnych za niewielką opłatą.

Artykuł zawiera: Latarnik Henryk Sienkiewicz, Latarnik streszczenie.