Człowiek wobec presji otoczenia — pytania jawne (Ferdydurke)
Człowiek wobec presji otoczenia. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza — pytania jawne.
Człowiek często ulega presji otoczenia, poddając się wpływom i oczekiwaniom, które mogą być zarówno niezdrowe, jak i motywujące.
W wielu sytuacjach, pod wpływem nacisków ze strony bliskich lub społeczności, jesteśmy w stanie podjąć działania, na które sami z siebie nigdy byśmy się nie zdecydowali. Jednakże taka presja może prowadzić do stresu, niepokoju, a nawet utraty poczucia własnej wartości.
Przykładem jest presja ze strony rodziców, aby uzyskać jak najlepsze wyniki w szkole, co często objawia się dążeniem do czerwonego paska na świadectwie.
Nauczyciele również mogą wywierać silny nacisk, strasząc uczniów wizją przyszłości bez matury, co ma rzekomo skutkować wykonywaniem mało prestiżowych zawodów — kopaniem rowów.
Zastanówmy się, jak temat presji społecznej i jej wpływu na jednostkę został przedstawiony w literaturze, na przykładzie wybranych utworów.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia – pełne pytanie jawne
Człowiek wobec presji otoczenia. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
Człowiek wobec presji otoczenia — skąd brać konteksty?
Matura ustna — przydatne linki
Zanim zaczniemy omawiać jak zachowuje się człowiek wobec presji otoczenia, chcę przekazać Ci kilka ważnych miejsc, do których warto zajrzeć przed maturą ustną z języka polskiego.
- Lista pytań jawnych na maturę ustną z języka polskiego
- Przykładowe wypowiedzi na 100% – matura ustna
Człowiek wobec presji otoczenia — Ferdydurke
Gombrowicz w niezwykle przenikliwy sposób ukazuje, jak społeczne normy i oczekiwania narzucają jednostkom formy zachowań, których przyjęcie staje się niejako koniecznością, aby móc funkcjonować w społeczeństwie.
Główny bohater, Józio Kowalski, zostaje wrzucony w absurdalną sytuację, gdzie jego dorosłość jest kwestionowana i zostaje sprowadzony do roli ucznia szkoły średniej. Proces ten symbolizuje narzucanie jednostce określonych ról, które mają ją wtłoczyć w społecznie akceptowane ramy.
Józio, mimo iż fizycznie jest dorosłym mężczyzną, zostaje potraktowany jak dziecko, co stanowi wyraźną alegorię dla przymusu dostosowania się do określonych społecznych schematów. Gombrowicz pokazuje, że jednostka nie ma możliwości swobodnego wyrażenia swojej tożsamości, ponieważ otoczenie nieustannie narzuca jej formy, czyli sposoby myślenia i zachowania, które mają na celu wpasowanie jej w społeczne normy.
Szkoła, do której trafia Józio, jest miejscem, gdzie presja otoczenia przejawia się w sposób szczególnie brutalny. Uczniowie są nieustannie upupiani przez nauczycieli, którzy narzucają im infantylne i schematyczne myślenie. Przykładem jest lekcja profesora Bladaczki, który zmusza uczniów do bezrefleksyjnego powtarzania, że Słowacki wielkim poetą był, co ma na celu wpojenie im nie tyle wiedzy, co raczej bezmyślnego podporządkowania się autorytetom. W ten sposób Gombrowicz krytykuje system edukacyjny, który zamiast rozwijać krytyczne myślenie, wtłacza jednostki w sztywne ramy, ograniczając ich intelektualny rozwój.
Innym znaczącym przykładem presji otoczenia jest scena w domu Młodziaków. Młodziakowie udają nowoczesnych i postępowych, wyśmiewając tradycję i promując swobodę obyczajową, szczególnie w wychowaniu swojej córki Zuty. Jednak ich postępowość jest jedynie pozorna, co zostaje obnażone przez Józia, który sprowadza do pokoju Zuty zalotników w nocy, sugerując, że to sama dziewczyna ich zaprosiła.
Gdy ojciec Zuty odkrywa sytuację, reaguje gniewem, co pokazuje, że jego postępowe poglądy były jedynie maską narzuconą przez społeczne oczekiwania, a w rzeczywistości nie potrafi poradzić sobie z odrzuceniem tradycyjnych wartości.
Przez cały czas trwania powieści, Józio stara się wyrwać z narzucanych mu form, buntując się przeciwko społecznym oczekiwaniom. Jednak jego wysiłki są bezskuteczne, co podkreśla pesymistyczną wizję Gombrowicza na temat możliwości jednostki w walce z presją otoczenia.
Ostatecznie Ferdydurke ukazuje, jak presja społeczna jest wszechobecna i niemal niemożliwa do uniknięcia, zmuszając jednostkę do przyjmowania określonych ról, które ograniczają jej wolność i autentyczność.
Gombrowicz z niezwykłą ironią i humorem krytykuje społeczne konwenanse, ukazując je jako siłę, która krępuje i deformuje ludzką naturę, czyniąc z jednostek bezwolne marionetki, które zmuszone są do gry w narzucone im role.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Syzyfowe prace
W Syzyfowych pracach Stefana Żeromskiego presja otoczenia odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu postaw młodych bohaterów, których życie toczy się w realiach XIX-wiecznej Polski pod zaborem rosyjskim.
Żeromski z niezwykłą wnikliwością przedstawia, jak system rusyfikacyjny, narzucony przez zaborcę, staje się narzędziem wywierania presji na uczniów gimnazjum w Klerykowie.
Uczniowie gimnazjum w Klerykowie są poddawani systematycznej rusyfikacji, która ma na celu wykorzenienie w nich polskiej tożsamości narodowej. Presja, jaką wywierają na nich nauczyciele działający na zlecenie władz carskich, jest subtelna, ale zarazem skuteczna.
Proces rusyfikacji nie polega jedynie na nauczaniu w języku rosyjskim, ale przede wszystkim na próbie zmiany myślenia młodych ludzi, aby zaczęli postrzegać rosyjską kulturę i historię jako wyższe i bardziej wartościowe od polskiej tradycji. Uczniowie są zmuszani do uczestnictwa w lekcjach, na których wielbi się Rosję.
Przykładem bohatera, który ulega tej presji, jest Marcin Borowicz. Jako młody chłopiec, po śmierci matki, staje się podatny na wpływy rusyfikatorów. Początkowo, zagubiony i osamotniony, zaczyna poddawać się naciskom nauczycieli, stopniowo tracąc wiarę w polskie wartości, które były mu wpajane w domu. Marcin, z czasem, zaczyna akceptować narzucane mu wzorce, co jest symbolem tragicznego wpływu presji zewnętrznej na młodego człowieka, który w sytuacji braku oparcia i wsparcia, ulega dominującym siłom.
Jednakże Żeromski ukazuje również, że presja nie musi prowadzić wyłącznie do uległości. Przełomowy moment w życiu Marcina i innych uczniów następuje podczas lekcji, kiedy Bernard Zygier, nowy uczeń gimnazjum, recytuje Redutę Ordona, zakazane dzieło patriotyczne Adama Mickiewicza. Wystąpienie Zygiera jest aktem buntu przeciwko narzuconemu systemowi i presji rusyfikacji. Recytacja ta wywiera ogromne wrażenie na uczniach, przypominając im o ich polskiej tożsamości i budząc w nich uśpiony dotąd patriotyzm.
Po tej lekcji uczniowie zaczynają potajemnie spotykać się, aby dyskutować o polskiej literaturze i historii, co jest wyrazem ich sprzeciwu wobec presji rusyfikacyjnej. Żeromski pokazuje, że presja zewnętrzna może, paradoksalnie, prowadzić do umocnienia narodowej świadomości, gdy młodzież zaczyna buntować się przeciwko narzucanym jej wzorcom i wartościom.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Antygona
Kreon, jako nowy władca Teb, odczuwa ogromną presję, aby utrzymać autorytet i porządek w państwie po wojnie domowej, która doprowadziła do śmierci obu synów Edypa — Eteoklesa i Polinejkesa. W jego rozumieniu, najważniejszym zadaniem jest zademonstrowanie swojej siły i zdecydowania, aby nie dopuścić do kolejnych zamieszek i destabilizacji w kraju.
Kreon wydaje dekret zakazujący pochówku Polinejkesa, uznając go za zdrajcę, który stanął przeciwko własnemu państwu. W jego oczach, wydanie takiego zakazu jest koniecznym krokiem w celu zademonstrowania, że zdrada nie będzie tolerowana, a prawo i porządek muszą być zachowane za wszelką cenę.
Presja, której ulega Kreon, wynika zarówno z jego poczucia obowiązku wobec państwa, jak i z lęku przed podważeniem jego autorytetu. Kreon jest przekonany, że jako władca nie może okazać słabości ani pozwolić na złamanie wydanego przez siebie prawa, nawet jeśli spotyka się to z dezaprobatą części społeczeństwa oraz członków jego własnej rodziny.
Jego decyzja nie jest jednak motywowana jedynie troską o dobro państwa, ale także lękiem przed tym, jak zostanie odebrany przez obywateli i możliwymi konsekwencjami dla jego władzy. W konsekwencji, Kreon staje się więźniem własnych zasad, co prowadzi do tragicznych skutków — zniszczenia jego rodziny i osobistej katastrofy.
Antygona, siostra Polinejkesa, staje wobec równie silnej, lecz zupełnie odmiennej presji. Dla niej najważniejsze są zasady moralne i religijne, które nakazują oddanie zmarłym należnych im honorów, niezależnie od ich ziemskich win. Antygona czuje się zobowiązana do wypełnienia tych obowiązków wobec swojego brata, niezależnie od konsekwencji.
W jej postawie widoczny jest konflikt pomiędzy prawem boskim a prawem ludzkim, które reprezentuje Kreon. Antygona nie ulega presji państwa ani groźbie kary śmierci — dla niej najważniejsze jest posłuszeństwo wyższym, duchowym zasadom.
Presja, jaką odczuwa Antygona, wynika z jej głębokiego przekonania o słuszności swoich działań oraz z poczucia lojalności wobec rodziny. Antygona jest gotowa zaryzykować własne życie, aby zachować honor i wypełnić obowiązki wobec brata. Jej nieugiętość i odwaga stają się symbolem oporu wobec niesprawiedliwych praw i nieustępliwości w obronie wartości, które uważa za święte.
W odróżnieniu od Kreona, którego decyzje są motywowane strachem przed utratą władzy, Antygona kieruje się wewnętrzną potrzebą pozostania wierną swoim przekonaniom, nawet jeśli oznacza to konieczność zapłacenia najwyższej ceny.
Konflikt między Kreonem a Antygoną jest zderzeniem dwóch światopoglądów — prawa ludzkiego, reprezentowanego przez Kreona, i prawa boskiego, za którym stoi Antygona.
Kreon, nieustępliwy w swojej decyzji, skazuje Antygonę na śmierć, co wywołuje łańcuch katastrofalnych wydarzeń. Syn Kreona, Hajmon, który jest zaręczony z Antygoną, popełnia samobójstwo po jej śmierci, a jego matka, Eurydyka, również odbiera sobie życie, nie mogąc znieść straty syna.
Tragedia Antygony pokazuje, jak zgubna może być nieustępliwość wobec presji otoczenia, gdy jednostka zostaje zmuszona do podjęcia decyzji wbrew własnemu sumieniu. Kreon, który ulega presji utrzymania władzy za wszelką cenę, ostatecznie traci wszystko, co dla niego najważniejsze, podczas gdy Antygona, mimo że ginie, pozostaje wierna swoim zasadom, stając się symbolem oporu i moralnej odwagi.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Romeo i Julia
Szekspir mistrzowsko ukazuje, jak społeczna przynależność, rodzinne konflikty oraz wrogość między rodami Montekich i Kapuletów stają się nieprzekraczalnymi barierami dla miłości Romea i Julii. Nacisk ze strony otoczenia staje się siłą, której młodzi bohaterowie nie są w stanie pokonać, mimo głębokiego uczucia, jakie ich łączy.
Podstawowym źródłem presji w Romeo i Julii jest długoletni konflikt między rodami Montekich i Kapuletów. Ten trwający od pokoleń spór to nie tylko tło fabuły, ale także motor napędowy wszystkich kluczowych wydarzeń w dramacie.
Wrogość między rodami jest tak silna, że przenika każdą sferę życia w Weronie, wpływając na postawy i działania członków obu rodzin oraz ich otoczenia. Od samego początku Romeo i Julia są świadomi, że ich miłość jest zakazana, a ich przynależność do wrogich rodów czyni ich związek niemożliwym do zaakceptowania przez społeczeństwo.
Rodziny Montekich i Kapuletów nieustannie wywierają presję na swoich członków, aby lojalnie trwali w nienawiści wobec drugiego rodu. Konflikt ten nie jest racjonalny ani moralnie uzasadniony, a jego źródła dawno się zatarły, co jeszcze bardziej podkreśla jego absurdalność. Mimo to presja otoczenia zmusza Romea i Julię do ukrywania swojego uczucia, co sprawia, że ich związek staje się jeszcze bardziej intensywny, ale jednocześnie skazany na niepowodzenie.
Presja rodzinna i społeczna, którą odczuwają Romeo i Julia, jest wszechobecna i przejawia się na wielu płaszczyznach. Julia, będąca w wieku, w którym od młodych kobiet oczekuje się zamążpójścia, jest zmuszona podporządkować się woli swoich rodziców, którzy pragną wydać ją za Parysa — mężczyznę pochodzącego z wpływowej rodziny, który cieszy się uznaniem w Weronie.
Dla Kapuletów to małżeństwo jest nie tylko kwestią rodzinną, ale także sposobem na zacieśnienie więzi społecznych i umocnienie swojej pozycji. Wobec tego Julia znajduje się pod silnym naciskiem, aby zaakceptować ten związek, mimo że jej serce należy do Romea.
Presja otoczenia, której podlegają Romeo i Julia, nieuchronnie prowadzi do ich tragicznej śmierci. Zmuszeni do ukrywania swojego związku, młodzi kochankowie podejmują desperackie decyzje, które mają na celu umożliwienie im bycia razem, mimo sprzeciwu otoczenia. Splot nieszczęśliwych wydarzeń, wynikający z tajemnicy, kłamstw i błędnych decyzji, prowadzi do katastrofalnego finału, w którym oboje popełniają samobójstwo.
Śmierć Romea i Julii staje się momentem, który ostatecznie przełamuje wieloletni konflikt między Montekimi i Kapuletami. Rodziny, zdając sobie sprawę, jak wielką tragedię spowodował ich spór, decydują się zakończyć wojnę, widząc w niej jedynie źródło niepotrzebnego cierpienia.
To smutne pojednanie przychodzi jednak zbyt późno, aby uratować życie młodych kochanków.
Szekspir w Romeo i Julii ukazuje presję otoczenia jako potężną siłę, która może zniszczyć nawet najsilniejsze uczucia.
Losy Romea i Julii są ostrzeżeniem przed zgubnymi skutkami nienawiści, uprzedzeń i nacisku społecznego, które potrafią zniszczyć to, co najcenniejsze — miłość i życie ludzkie.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Tango
Rodzice Artura, Stomil i Eleonora, są przedstawicielami pokolenia, które zbuntowało się przeciwko wszelkim normom i zasadom, przyjmując postawę anarchistyczną i dekadencką. W ich domu panuje chaos, który jest efektem odrzucenia wszelkich konwencji społecznych.
W imię wolności i nowoczesności, Stomil i Eleonora odrzucają tradycyjne wartości, co objawia się w ich codziennym życiu i braku jakiejkolwiek struktury. Ich postawa jest paradoksalna — bunt przeciwko tradycji, który miał być wyzwoleniem, prowadzi jedynie do jeszcze większej stagnacji i braku sensu.
Dla Artura, ich syna, ten chaos i brak zasad są nie do zniesienia. W świecie, gdzie wszystko jest dozwolone, a nic nie ma wartości, Artur widzi upadek wszelkich idei, które mogłyby nadać jego życiu sens. Pragnie on przywrócić porządek i zasady, wierząc, że tylko poprzez powrót do tradycji można odbudować świat, który ma jakiekolwiek znaczenie.
Artur, w opozycji do swobody swoich rodziców, podejmuje próbę przywrócenia tradycyjnych wartości i porządku w ich życiu. Jego działania, choć początkowo mające na celu ustanowienie nowych reguł, szybko stają się próbą odtworzenia starych, sprawdzonych zasad, które jego rodzice odrzucili.
Wprowadza rygor i dyscyplinę, organizuje zaręczyny z Alą — narzeczoną, którą wybiera, kierując się nie miłością, ale społecznym obowiązkiem. Artur wierzy, że poprzez narzucenie tych zasad zdoła nadać sens swojemu życiu i uratować świat przed ostatecznym chaosem.
Jednak jego wysiłki, choć wydają się szczere i pełne determinacji, okazują się daremne. Jego bunt przeciwko anarchii rodziców jest w istocie równie destrukcyjny jak bunt jego rodziców przeciwko tradycji. Artur, pragnąc narzucić porządek, sam staje się tyranem.
Kulminacyjnym momentem dramatu jest pojawienie się Edka, prymitywnego kochanka Eleonory, który staje się uosobieniem brutalnej siły i bezmyślnej dominacji. Edek, będący symbolem chamstwa i antytezą wszystkiego, o co walczył Artur, w końcu przejmuje władzę, zabijając Artura i symbolicznie tańcząc z Eugeniuszem, członkiem rodziny, który wcześniej sprzyjał Arturowi.
Ten finał ukazuje gorzką ironię — w świecie, gdzie walka o wartości zostaje sprowadzona do skrajności, ostatecznie zwycięża brutalna siła i prymitywizm.
Tango jest ostrzeżeniem przed skrajnościami w każdej formie — zarówno przed anarchią i swobodą bez granic, jak i przed dążeniem do przywrócenia porządku za wszelką cenę.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Makbet
Historia Makbeta rozpoczyna się w momencie, gdy tytułowy bohater, waleczny i lojalny rycerz, spotyka na swojej drodze trzy wiedźmy, które przepowiadają mu przyszłość. Według ich wizji, Makbet ma stać się królem Szkocji, co budzi w nim niezwykle silną ambicję.
Choć początkowo Makbet jest pełen wątpliwości i nie zamierza działać wbrew swojemu władcy, prorocze słowa wiedźm zasiewają w jego umyśle ziarno niepokoju i pragnienia władzy. To właśnie ta przepowiednia staje się pierwszym impulsem, który uruchamia spiralę wydarzeń prowadzących do tragedii.
Ostateczna decyzja o popełnieniu zbrodni zostaje podjęta pod wpływem presji wywieranej przez jego żonę, Lady Makbet. To ona staje się motorem napędowym działań Makbeta, gdyż jej bezwzględność i determinacja w dążeniu do władzy przeważają nad wątpliwościami męża.
Lady Makbet, nie mogąc znieść myśli o utracie szansy na zdobycie tronu, manipuluje Makbetem, kwestionując jego męskość i odwagę. Jej słowa budzą w Makbecie poczucie winy i presję, aby udowodnić swoją wartość, co prowadzi go do popełnienia morderstwa na królu Duncanie.
Po zamordowaniu króla Duncana Makbet osiąga cel, ale władza, którą zdobywa, staje się źródłem nieustannej presji. Makbet, dręczony wyrzutami sumienia i lękiem przed odkryciem jego zbrodni, zaczyna popadać w paranoję. Jego umysł staje się coraz bardziej opętany wizją utraty tronu, co skłania go do popełnienia kolejnych zbrodni, aby zabezpieczyć swoją pozycję.
Makbet zaczyna widzieć w każdym potencjalnym zagrożenie dla swojej władzy. Jego paranoja prowadzi go do zlecenia morderstwa Banka, którego potomkowie, według przepowiedni wiedźm, mają zasiąść na tronie.
Podobnie jak jej mąż, Lady Makbet również staje się ofiarą presji, którą sama stworzyła. Po dokonaniu zbrodni zaczyna odczuwać ciężar moralny swoich czynów, co prowadzi ją do obłędu i w końcu do samobójstwa. Presja, którą wywierała na Makbeta, ostatecznie obróciła się przeciwko niej, niszcząc jej umysł i życie.
Kiedy armia Makdufa, ukryta za gałęziami przenoszonego lasu, zbliża się do zamku, Makbet uświadamia sobie, że przepowiednie były jedynie iluzją dającą fałszywe poczucie bezpieczeństwa.
Makbet ginie z ręki Makdufa, człowieka zrodzonego przez cesarskie cięcie, co wypełnia przepowiednię i kończy jego krwawy rządy. Tragiczny finał ukazuje, że presja, którą wywierały na niego zarówno jego ambicje, jak i wpływy zewnętrzne, doprowadziła do jego zguby.
Makbet, ulegając presji otoczenia, stracił wszystko, co było dla niego ważne — honor, lojalność, a ostatecznie życie.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — Rok 1984
Orwell maluje w swojej powieści wizję świata, w którym państwo, kontrolowane przez Partię i jej lidera Wielkiego Brata, podporządkowuje sobie każdy aspekt życia obywateli.
Presja systemu nie tylko wpływa na zachowania ludzi, ale także przenika ich umysły, niszcząc wszelkie przejawy indywidualizmu i niezależnego myślenia. Orwell pokazuje, jak totalitarna władza może posługiwać się presją w celu utrzymania absolutnej kontroli nad społeczeństwem.
Jednym z najważniejszych narzędzi wywierania presji w Oceanii jest wszechobecna inwigilacja. Wszyscy obywatele są nieustannie obserwowani przez teleekrany, które monitorują ich każdy ruch, słowo, a nawet wyraz twarzy.
Te urządzenia nie tylko przekazują propagandę Partii, ale także służą do wykrywania jakichkolwiek oznak buntu czy niezadowolenia. Każdy, kto zachowuje się w sposób odbiegający od normy, naraża się na podejrzenie o myślozbrodnię — przestępstwo polegające na samym myśleniu o działaniach lub ideach sprzecznych z doktryną Partii.
Kolejnym elementem presji systemowej w Roku 1984 jest manipulacja informacją i kontrola języka. Partia nieustannie przekształca historię i fakty, aby dopasować je do swoich aktualnych potrzeb politycznych.
Ministerstwo Prawdy, w którym pracuje główny bohater Winston Smith, zajmuje się fałszowaniem dokumentów, zmienianiem treści książek i gazet, a także usuwaniem wszelkich śladów osób uznanych za niewygodne dla reżimu. Przez te działania Partia stwarza alternatywną rzeczywistość, w której jedyną prawdą jest to, co akurat postanowi ogłosić władza.
Presja, jaką wywiera na obywateli kontrola informacji, prowadzi do zjawiska podwójnego myślenia, czyli zdolności do jednoczesnego przyjmowania dwóch sprzecznych poglądów i wierzenia w nie. W efekcie ludzie zaczynają wierzyć, że Wojna to pokój, Wolność to niewola, Ignorancja to siła — hasła Partii, które przeczą zdrowemu rozsądkowi.
Kontrola języka, przejawiająca się w opracowaniu nowomowy, ma na celu ograniczenie zdolności wyrażania krytycznych myśli i idei. Poprzez redukcję słów i pojęć, nowomowa ma za zadanie uniemożliwić ludziom formułowanie myśli sprzecznych z doktryną Partii, co stanowi kolejny sposób wywierania presji na jednostki.
Obywatele, którzy dopuszczają się myślozbrodni lub jakiejkolwiek formy buntu, są aresztowani przez Policję Myśli, torturowani i poddawani praniu mózgu w Ministerstwie Miłości. Przerażająca jest scena, w której Winston zostaje złapany i zmuszony do poddania się torturom, które mają na celu nie tylko złamanie jego ciała, ale także duszy.
W pokoju 101, miejscu najgorszych koszmarów każdego więźnia, Winston staje przed swoim największym lękiem — szczurami. Pod wpływem ogromnej presji strachu i bólu, zdradza Julię, kobietę, którą kochał, i ostatecznie poddaje się całkowicie woli Partii, wyznając miłość do Wielkiego Brata.
Przez te brutalne metody, system totalitarny nie tylko fizycznie eliminuje swoich przeciwników, ale także niszczy ich duchowo. Presja wywierana przez tortury i groźby sprawia, że nawet najbardziej niezłomni buntownicy zostają złamani i zmuszeni do porzucenia swoich przekonań.
W ten sposób Orwell pokazuje, jak totalitarny reżim może poprzez presję strachu i przemocy zniszczyć wszelką opozycję i podporządkować sobie jednostki.
Winston Smith, początkowo próbujący się buntować przeciwko systemowi, ostatecznie zostaje złamany i całkowicie podporządkowany władzy Partii. Jego miłość do Julii, nadzieja na wolność i chęć odkrycia prawdy zostają zniszczone przez presję wywieraną na niego przez system.
Przez ten pesymistyczny obraz Orwell ostrzega przed niebezpieczeństwem systemów politycznych, które dążą do absolutnej kontroli nad jednostkami, wykorzystując presję jako narzędzie zniewolenia.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Człowiek wobec presji otoczenia — wnioski
Przykłady literackie analizowane w kontekście tego zjawiska pokazują, że presja wywierana przez społeczeństwo, rodzinę lub systemy polityczne często prowadzi do negatywnych konsekwencji dla jednostki.
W Ferdydurke Witolda Gombrowicza presja otoczenia zmusza bohaterów do przyjmowania sztucznych form i ról, które nie odzwierciedlają ich prawdziwej natury. Główny bohater, Józio, walczy z narzucanymi mu społecznymi schematami, ale jego wysiłki są daremne.
Syzyfowe prace Stefana Żeromskiego pokazują, jak presja rusyfikacyjna wywierana na młodych uczniów w gimnazjum w Klerykowie prowadzi do utraty narodowej tożsamości i poczucia wartości. Dopiero akt buntu, jakim jest recytacja Reduty Ordona, budzi w nich ducha patriotyzmu, ale wcześniej presja niemal zniszczyła ich więź z ojczyzną.
W Antygonie Sofoklesa presja władzy i prawa zmusza Kreona do podjęcia decyzji, które prowadzą do tragedii — śmierci Antygony, Hajmona i Eurydyki. Antygona, wierna swoim moralnym przekonaniom, sprzeciwia się presji prawa, co jednak kończy się jej śmiercią.
Romeo i Julia Williama Szekspira to opowieść o presji rodzinnej i społecznej, która niszczy miłość młodych kochanków. Konflikt między Montekimi a Kapuletami uniemożliwia im szczęśliwe życie, a dopiero ich tragiczna śmierć przynosi zakończenie wieloletniego sporu, ukazując, jak destrukcyjna może być nieustępliwa presja społeczna.
W Tangu Sławomira Mrożka presja otoczenia zmusza Artura do walki o tradycyjne wartości w świecie pełnym anarchii i swobody. Jego próby przywrócenia porządku kończą się katastrofą, gdy brutalna siła Edka obala jego wysiłki, co pokazuje, że presja prowadzi do tragicznych konsekwencji, gdy nie jest osadzona w realistycznych fundamentach.
Makbet Williama Szekspira przedstawia presję ambicji i manipulacji, która prowadzi głównego bohatera do serii zbrodni. Uleganie presji ze strony Lady Makbet oraz własnych ambicji prowadzi do jego moralnego upadku, paranoi.
W Roku 1984 George’a Orwella presja totalitarnego systemu niszczy ludzką wolność i indywidualność. Wszechobecna inwigilacja, kontrola informacji i brutalne represje sprawiają, że ludzie stają się jedynie narzędziami w rękach Partii. Presja systemu prowadzi do całkowitego podporządkowania jednostki, czego tragicznym przykładem jest los Winstona Smitha, który ostatecznie poddaje się władzy i rezygnuje z własnych przekonań.
Wszystkie te przykłady literackie pokazują, że presja otoczenia, niezależnie od jej źródła, często ma destrukcyjny wpływ na człowieka. Zmusza jednostki do działania wbrew własnym przekonaniom, niszczy ich tożsamość i prowadzi do tragicznych konsekwencji.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Matura język polski — darmowe próbki notatek i pełny pakiet
Z wielką przyjemnością zachęcam wszystkich zainteresowanych do pobrania zupełnie darmowych próbek notatek do matury z języka polskiego dostępnych na naszej stronie w zakładce Darmowe materiały.
Nasze opracowania są starannie przygotowane i stanowią doskonałe narzędzie do przygotowań przed egzaminem maturalnym.
Chcesz otrzymać darmowy dysk z ponad 30 plikami PDF do matury? – podbijaj śmiało w wiadomości prywatnej na INSTAGRAMIE.
Dla tych, którzy są zdecydowani i chcą mieć pełen dostęp do naszych materiałów, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu.
Tam można nabyć pełne opracowania i kompleksowe notatki do matury z polskiego PDF, a cena za jedno opracowanie wynosi zaledwie około 60 groszy.
To wyjątkowo korzystna oferta, która umożliwia zdobycie cennych materiałów edukacyjnych za niewielką opłatą.
Artykuł zawiera: Człowiek wobec presji otoczenia. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza – opracowane pytanie jawne na maturę ustną.
