Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego — opracowanie.
Różne grupy społeczne od zawsze borykały się z trudnościami w osiągnięciu wzajemnego porozumienia. Historia pełna jest przykładów, gdzie mimo bliskości i wspólnych celów, pewne różnice i bariery okazywały się nie do przeskoczenia.
Jednym z najbardziej symbolicznych przykładów konfliktu między grupami społecznymi w literaturze jest dramat Wesele Stanisława Wyspiańskiego, który na tle chłopstwa i inteligencji obnażał głębokie podziały społeczne w Polsce przełomu XIX i XX wieku.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Pełne pytanie jawne
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Skąd brać konteksty?
- Wesele
- Lalka
- Dziady cz. III
- Tango
- Romantyczność
- Górą Edek
- Rozdziobią nas kruki, wrony
Matura ustna — przydatne linki
Zanim zaczniemy zastanawiać się nad tym, co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych, chcę przekazać Ci kilka ważnych miejsc, do których warto zajrzeć przed maturą ustną z języka polskiego.
- Lista pytań jawnych na maturę ustną z języka polskiego
- Przykładowe wypowiedzi na 100% – matura ustna
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Wesele)
Dramat Wesele Stanisława Wyspiańskiego, uznawany za jedno z najważniejszych dzieł polskiej literatury, jest głęboką analizą polskiego społeczeństwa przełomu XIX i XX wieku.
Akcja osadzona jest w bronowickiej chacie, która staje się symboliczną przestrzenią, w której spotykają się przedstawiciele dwóch kluczowych grup społecznych: chłopów i inteligencji.
Poprzez ten dramat Wyspiański obnaża trudności, jakie napotykały te dwie grupy w dążeniu do zjednoczenia i wspólnego działania na rzecz niepodległości Polski.
Chłopi w Weselu ukazani są jako grupa, która, mimo że przez długi czas była marginalizowana i postrzegana jako prymitywna, posiada świadomość polityczną i historyczną. Postać Czepca, pytającego Dziennikarza: Cóż tam, panie, w polityce? Chińczyki trzymają się mocno?, wskazuje na to, że chłopi interesują się bieżącymi wydarzeniami na świecie i są świadomi swojej roli w historii narodowej.
Czepiec przypomina o udziale chłopów w powstaniu kościuszkowskim, co sugeruje, że chłopi nie są tylko biernymi uczestnikami historii, ale potencjalnie mogą być aktywnymi aktorami w walce o niepodległość.
Niemniej jednak, mimo tej świadomości, dramat ukazuje także słabości chłopów, takie jak skłonność do pijaństwa, impulsywność i brak zdyscyplinowania. Te cechy utrudniają im zorganizowane i efektywne działanie na rzecz narodowego celu, co staje się jednym z kluczowych tematów dramatu.
Z kolei inteligencja w Weselu jest przedstawiona jako grupa, która teoretycznie powinna przewodzić narodowi w walce o niepodległość, ale w rzeczywistości okazuje się niezdolna do skutecznego działania. Wyspiański krytykuje inteligencję za jej sztuczną fascynację wiejskim życiem, znaną jako chłopomania.
Inteligencja idealizuje wieś i chłopów, traktując ich jako symbol autentyczności i narodowego ducha, ale jednocześnie nie potrafi ich zrozumieć ani nawiązać z nimi prawdziwego porozumienia. Przykładem tego jest relacja między Panem Młodym, reprezentantem inteligencji, a jego żoną, chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Choć Pan Młody jest zauroczony swoją żoną i wiejską kulturą, nie do końca rozumie jej świat i wartości, co symbolizuje szerszy problem alienacji inteligencji od chłopstwa.
Wyspiański również pokazuje, że inteligencja jest grupą bierną i zagubioną, która nie ma konkretnego planu działania w sprawie niepodległości. Zamiast aktywnie dążyć do zmian, przedstawiciele tej grupy są bardziej zainteresowani estetycznymi aspektami życia na wsi niż realnymi problemami społecznymi i politycznymi.
Postać Poety, który zamiast mobilizować do walki, pogrąża się w dekadenckich rozważaniach, jest tego doskonałym przykładem. Ponadto inteligencja często patrzy na chłopów z wyższością, co jest widoczne w rozmowie Dziennikarza z Czepcem. Dziennikarz traktuje chłopa z pobłażliwością, nie widząc w nim równorzędnego partnera do dyskusji o polityce.
Jednym z najbardziej symbolicznych elementów dramatu jest scena, w której Gospodarz, reprezentant inteligencji, otrzymuje od Wernyhory złoty róg – symbol wezwania do walki. Gospodarz, zbyt pijany, aby sprostać zadaniu, przekazuje róg Jaśkowi, który niestety gubi go, schylając się po czapkę z pawim piórem.
Ta scena jest metaforą straconych szans i niezdolności obu grup do zjednoczenia się w walce o niepodległość. Chłopi, mimo swojego potencjału, okazują się niezdolni do zorganizowanego działania, a inteligencja, zamiast przewodzić, okazuje się zbyt słaba i nieprzygotowana.
Wesele kończy się symboliczną sceną chocholego tańca, w którym uczestniczą zarówno chłopi, jak i inteligencja. Ten taniec symbolizuje marazm, bezsilność i brak realnej woli działania całego polskiego społeczeństwa.
Wyspiański w ten sposób ukazuje, że mimo możliwości i świadomości historycznej, brak porozumienia między tymi dwiema grupami społecznymi prowadzi do stagnacji i utraty szansy na zjednoczoną walkę o niepodległość.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Lalka)
Lalka Bolesława Prusa to jedna z najbardziej znaczących powieści realistycznych w polskiej literaturze, która wnikliwie przedstawia złożone relacje społeczne w Warszawie końca XIX wieku.
Prus, poprzez skomplikowaną fabułę i bogatą galerię postaci, ukazuje głęboki podział społeczny między arystokracją a mieszczaństwem, który staje się centralnym tematem powieści. Konflikt ten odzwierciedla szersze zjawiska społeczne zachodzące w Polsce i Europie tamtego okresu, związane z gwałtownymi zmianami gospodarczymi, społecznymi i politycznymi.
Arystokracja w Lalce przedstawiona jest jako klasa społeczna, która znajduje się w stanie głębokiego upadku. Choć wciąż cieszy się pewnym prestiżem i szacunkiem, jej znaczenie w społeczeństwie gwałtownie maleje.
Prus ukazuje arystokratów jako ludzi oderwanych od rzeczywistości, którzy nie potrafią dostosować się do zmieniających się realiów ekonomicznych i społecznych. Klasycznym przykładem jest Tomasz Łęcki, ojciec Izabeli, który traci rodzinny majątek przez swoje nieudolne zarządzanie i brak zrozumienia dla nowoczesnych zasad ekonomii.
Łęcki, mimo swego arystokratycznego pochodzenia, nie potrafi sprostać wyzwaniom nowoczesnego kapitalizmu, co prowadzi go do finansowej ruiny. Jego postawa symbolizuje niezdolność arystokracji do adaptacji i podejmowania odpowiedzialnych działań, co skutkuje jej stopniowym upadkiem.
Izabela Łęcka, córka Tomasza, jest ucieleśnieniem dekadencji arystokracji w powieści. Piękna, lecz próżna i powierzchowna (jak lalka), Izabela żyje w świecie iluzji, marząc o idealnej, romantycznej miłości, która jest całkowicie oderwana od rzeczywistości. Jej życie jest pełne luksusu i pozornych wartości, a ona sama nie potrafi ani nie chce dostrzec rzeczywistości, która ją otacza.
Prus poprzez postać Izabeli krytykuje arystokrację za jej brak realnych zainteresowań i umiejętności do życia w zmieniającym się świecie. Izabela, która gardzi ludźmi z niższych warstw społecznych, zwłaszcza Wokulskim, który zdobył majątek dzięki swojej ciężkiej pracy i przedsiębiorczości, reprezentuje arystokratyczną pogardę dla nowego porządku społecznego opartego na kapitalizmie i pracy.
Wokulski, choć z jednej strony zafascynowany Izabelą i światem arystokracji, z drugiej strony doskonale zdaje sobie sprawę z próżności i dekadencji tej warstwy społecznej. Jego tragizm polega na tym, że mimo swojego majątku i osiągnięć, nie jest w stanie zdobyć prawdziwego uznania arystokracji, która patrzy na niego z góry.
Konflikt między arystokracją a mieszczaństwem jest również podkreślony przez różnice w podejściu do życia i pracy. Arystokraci, tacy jak Łęccy, żyją z kapitału gromadzonego przez pokolenia, bez potrzeby pracy, co prowadzi ich do lenistwa.
Wokulski natomiast, reprezentujący nową klasę społeczną, zbudował swoje bogactwo dzięki pracy, przedsiębiorczości i wykorzystaniu nadarzających się okazji. Prus w ten sposób pokazuje, że arystokracja, niezdolna do pracy i adaptacji do nowych warunków, staje się coraz bardziej nieistotna w nowoczesnym społeczeństwie, które zaczyna być zdominowane przez dynamicznie rozwijające się mieszczaństwo.
Przepaść między tymi dwiema grupami społecznymi jest głównym źródłem napięć w powieści. Arystokracja, mimo swego upadku, wciąż trzyma się swoich dawnych przywilejów i gardzi tymi, którzy dzięki pracy osiągnęli sukces.
Z kolei mieszczaństwo, mimo swoich osiągnięć, walczy o uznanie i akceptację w kręgach arystokratycznych, co często prowadzi do konfliktów wewnętrznych i tragicznych wyborów, jak ma to miejsce w przypadku Wokulskiego.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Górą Edek)
Opowiadanie Górą Edek Marka Nowakowskiego to krótki, ale niezwykle trafny komentarz na temat relacji społecznych w kontekście rosnącego wpływu kapitalizmu. Nowakowski, poprzez prostą z pozoru historię konfliktu między dwoma kierowcami, ukazuje głębokie starcie wartości, które charakteryzuje społeczeństwo.
Opowiadanie to, choć osadzone w realiach codziennego życia (przełom XX i XXI wieku), niesie ze sobą uniwersalne przesłanie o zmianach, jakie zachodzą w ludzkich relacjach i systemach wartości pod wpływem nacisku materializmu i konsumpcjonizmu.
Główne postaci opowiadania to dwaj kierowcy – jeden prowadzi duży, luksusowy, nowoczesny samochód, a drugi małego Fiata. W ten symboliczny sposób Nowakowski zestawia ze sobą dwie różne postawy życiowe i dwa różne światy: świat dominacji, siły i materializmu oraz świat intelektualizmu, kultury i przestrzegania zasad.
Kierowca luksusowego samochodu, którego można utożsamiać z tytułowym Edkiem, symbolizuje współczesny typ człowieka, który dąży do celu za wszelką cenę, nie zważając na obowiązujące normy czy innych ludzi. Jest uosobieniem siły, która w kapitalistycznym społeczeństwie wyraża się nie tylko w fizycznej przewadze, ale również w posiadaniu środków finansowych i wpływów.
Z kolei kierowca małego Fiata, który jest intelektualistą w okularach, reprezentuje wartości, które kiedyś stanowiły fundament społeczeństwa – kulturę, szacunek, zasady moralne i społeczne normy.
Jego mały samochód jest symbolem skromności i umiarkowania, w przeciwieństwie do nadmiernej konsumpcji i ostentacyjnego bogactwa reprezentowanego przez przeciwnika. Ten intelektualista stara się postępować zgodnie z zasadami, wierzy w porządek i prawo, ale jego wysiłki są niweczone przez prymitywną siłę Edka, który bezwzględnie zajmuje jego miejsce parkingowe, ignorując wszelkie normy społeczne.
Nowakowski w tym opowiadaniu odnosi się do przemian, jakie zaszły w społeczeństwie pod wpływem kapitalizmu, gdzie brutalna siła i dominacja zaczynają górować nad wartościami, które kiedyś były uznawane za najważniejsze. Autor poprzez obrazek z codziennego życia ukazuje, jak materializm i konsumpcjonizm zyskują przewagę nad tradycyjnymi wartościami.
Edek w opowiadaniu, tak jak jego pierwowzór w Tango Sławomira Mrożka, symbolizuje triumf prymitywizmu nad intelektem, brutalnej siły nad kulturą. W obu przypadkach jego zwycięstwo stanowi obraz degradacji społeczeństwa, które zatraciło swoje moralne i kulturowe fundamenty.
Tytuł opowiadania Górą Edek jest ironiczny i ma głębokie znaczenie. Z jednej strony sugeruje, że w dzisiejszym świecie to właśnie tacy jak Edek, którzy kierują się siłą, a nie zasadami, odnoszą sukces.
Z drugiej strony, jest to gorzka refleksja na temat tego, jakie wartości zaczynają dominować w społeczeństwie – wartości oparte na dominacji, sile i materializmie, które stopniowo wypierają takie cechy jak szacunek, kultura i uczciwość.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Dziady cz. III)
Dziady cz. III Adama Mickiewicza to jedno z najważniejszych dzieł polskiego romantyzmu, które w sposób wyjątkowo sugestywny ukazuje napięcia i podziały w polskim społeczeństwie pod zaborami, szczególnie w kontekście relacji między młodzieżą patriotyczną a elitą towarzyską.
Młodzież patriotyczna, skupiona wokół postaci Piotra Wysockiego, to grupa pełna entuzjazmu, zapału i gotowości do poświęceń dla ojczyzny. Dla nich walka o niepodległość jest kwestią honoru, moralnej powinności i odpowiedzialności za przyszłość Polski. Pragną oni czynnie przeciwstawiać się rosyjskiemu zaborcy, wierząc, że ich działania mogą przyczynić się do odzyskania wolności. Ich postawa, pełna idealizmu i głębokiej miłości do ojczyzny, kontrastuje z biernością i obojętnością starszego pokolenia, które zdaniem Mickiewicza, zawiodło w swojej roli przewodników narodu.
Z kolei elita towarzyska, określana w dramacie mianem towarzystwa stolikowego, reprezentuje arystokrację i wyższą szlachtę, która z jednej strony powinna pełnić rolę liderów narodu, z drugiej zaś okazuje się być całkowicie oderwana od rzeczywistości politycznej i narodowej. Mickiewicz portretuje tę grupę jako pogrążoną w luksusie, kosmopolityzmie i fascynacji kulturą zachodnią, szczególnie francuską.
Zamiast angażować się w walkę o niepodległość, towarzystwo stolikowe spędza czas na rozmowach o modzie, sztuce i towarzyskich plotkach, ignorując tragiczny los własnego kraju. Ich życie koncentruje się na balach i przyjęciach organizowanych przez rosyjskie władze, co stanowi wyraz ich pełnej akceptacji dla zaborczego reżimu.
Mickiewicz, w scenie Salon Warszawski, szczególnie ostro krytykuje elity za ich moralne i polityczne zepsucie. Elity, zamiast przewodzić narodowi, wybierają życie w iluzji, oddając się rozrywkom i luksusowi, nie dostrzegając lub świadomie ignorując narodową tragedię. Ich postawa, pełna obojętności wobec losu kraju, zostaje przez Mickiewicza potępiona jako jedna z głównych przyczyn słabości Polski.
Centralną postacią, która w Salonie Warszawskim symbolizuje patriotyczną młodzież, jest Piotr Wysocki, rzeczywisty przywódca powstania listopadowego. Wysocki porównuje polski naród do lawy, mówiąc: Nasz naród jak lawa, z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi.
Ta metafora oddaje istotę problemu – zewnętrznie polskie społeczeństwo wydaje się martwe i bierne, ale wewnątrz tli się ogień patriotyzmu, który może wybuchnąć w odpowiednich warunkach. Słowa Wysockiego są wyrazem głębokiego przekonania, że mimo obecnego stanu bierności i marazmu, duch walki o niepodległość wciąż istnieje w sercach Polaków.
Mickiewicz w Dziadach cz. III nie tylko krytykuje elity za ich kosmopolityzm i oderwanie od rzeczywistości, ale również ukazuje, jak ich postawa wpływa demoralizująco na młodsze pokolenie.
Młodzież patriotyczna, choć pełna zapału i gotowości do działania, często napotyka na brak wsparcia ze strony starszych, co prowadzi do ich izolacji i frustracji. Brak porozumienia między młodymi a starszymi pokoleniami jest jednym z głównych powodów niezdolności do skutecznego działania na rzecz niepodległości. Mickiewicz podkreśla, że tylko zjednoczenie wszystkich warstw społecznych może przynieść Polsce upragnioną wolność.
Towarzystwo stolikowe, reprezentujące arystokrację, ukazane jest jako moralnie skompromitowane i całkowicie poddane obcym wpływom. Ich fascynacja zachodnią kulturą, kosztem polskich tradycji i wartości, jest dla Mickiewicza symbolem zdrady narodowej.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Rozdziobią nas kruki, wrony)
Nowela Rozdziobią nas kruki, wrony ukazuje zderzenie dwóch rzeczywistości: idei narodowej walki o niepodległość i codziennej, materialnej walki o przetrwanie. Żeromski, jako mistrz realistycznego opisu, wprowadza czytelnika w mroczny świat powstania styczniowego, jednocześnie obnażając tragiczny los bohaterów narodowych oraz postawę chłopstwa, która, kierowana prymitywnymi instynktami, kontrastuje z patriotycznymi ideałami.
Głównym bohaterem opowiadania jest Szymon Winrych, samotny powstaniec styczniowy, który niesie broń do swoich towarzyszy walczących o niepodległość Polski. Winrych jest przykładem postaci tragicznej – mimo świadomości klęski powstania, nie porzuca swoich obowiązków, wykazując się niezłomnym duchem walki i poświęceniem dla ojczyzny.
Jednakże świat, który otacza Winrycha, jest skrajnie wrogi i obojętny wobec jego misji. Zostaje on zauważony przez rosyjskich żołnierzy, którzy bezwzględnie go zabijają. Śmierć Winrycha, pozostawionego samotnie na polu bitwy, staje się symboliczną sceną, która unaocznia bezsilność jednostki wobec potężnego wroga.
Po śmierci Winrycha jego ciało zostaje porzucone na polu, gdzie staje się obiektem ataku dzikich ptaków, tytułowych kruków i wron. Żeromski opisuje tę scenę z naturalistyczną dokładnością, co dodatkowo wzmacnia tragizm i beznadziejność sytuacji. Kruki i wrony rozszarpujące ciało powstańca stają się metaforą upadku powstania oraz destrukcji narodowych dążeń.
Jednak najbardziej wstrząsającą sceną w opowiadaniu jest moment, gdy na pole bitwy przychodzi chłop z pobliskiej wsi. Zamiast podejść do ciała poległego rodaka z szacunkiem, chłop zaczyna je rabować, zabierając ubranie, pieniądze i inne przedmioty osobiste.
Ten akt rabunku jest ukazany przez Żeromskiego w sposób niezwykle krytyczny, przedstawiając chłopstwo jako grupę społeczną kierującą się przede wszystkim instynktami przetrwania i materializmem. Chłop nie widzi w Winrychu bohatera narodowego, który poświęcił swoje życie dla ojczyzny, lecz jedynie okazję do wzbogacenia się kosztem zmarłego. Jego postawa symbolizuje prymitywizm i egoizm, które przysłaniają mu wyższe, patriotyczne cele.
Żeromski w tej scenie celowo kontrastuje ideały narodowej walki z brutalną rzeczywistością chłopskiego życia, w którym główną rolę odgrywa walka o przetrwanie. Chłop, który jest produktem trudnych warunków materialnych i niskiego poziomu świadomości narodowej, nie jest zdolny do zrozumienia czy docenienia poświęcenia, jakie poniósł Winrych w imię walki o wolność.
Warto zauważyć, że Żeromski w swoim opowiadaniu nie tylko krytykuje chłopstwo za jego materializm i brak świadomości narodowej, ale również wskazuje na głębszy problem społeczny. Postawa chłopa jest wynikiem wieloletniego zaniedbania i wykluczenia tej warstwy społecznej przez szlachtę i inteligencję, które nie potrafiły lub nie chciały włączyć chłopstwa w narodowe działania. To zaniedbanie doprowadziło do sytuacji, w której chłopi, zamiast być sprzymierzeńcami w walce o niepodległość, stali się obojętni, a nawet wrodzy wobec tych działań, postrzegając je jako nieprzynoszące im bezpośrednich korzyści.
Żeromski, poprzez ukazanie chłopa rabującego ciało powstańca, krytykuje nie tylko samych chłopów, ale także całe polskie społeczeństwo za jego brak jedności i zrozumienia. Chłopstwo, kierujące się jedynie materialnymi instynktami, staje się w oczach Żeromskiego symbolem tego, co doprowadziło do klęski powstania – braku zjednoczenia wszystkich warstw społecznych wokół wspólnej idei narodowej.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Tango)
W dramacie Tango Mrożek przedstawia konflikt międzypokoleniowy, który rozgrywa się na tle gwałtownych przemian wartości i norm społecznych. Dramat ten ukazuje, jak stopniowe odrzucenie tradycyjnych wartości i norm prowadzi do chaosu, który w ostatecznym rozrachunku zostaje zdominowany przez brutalną siłę, symbolizowaną przez postać Edka.
Akcja rozgrywa się w domu Stomilów, który jest symbolem całkowitego upadku tradycyjnych wartości. Eleonora i Stomil, rodzice Artura, są przedstawicielami pokolenia, które zbuntowało się przeciwko dawnym normom, odrzucając wszelkie konwencje społeczne, religijne i obyczajowe. Eleonora, żyjąca w swobodnym związku z Edkiem, w pełni akceptuje jego obecność jako swojego kochanka, co jest wyrazem jej całkowitej wolności i zerwania z jakimikolwiek tradycyjnymi zasadami moralnymi. Stomil, jej mąż, nie tylko toleruje ten stan rzeczy, ale wręcz wspiera anarchistyczne eksperymenty, które mają na celu uwolnienie się od wszelkich ograniczeń.
W ten sposób Mrożek przedstawia rodziców Artura jako ludzi, którzy dążąc do całkowitej wolności, doprowadzili do zniszczenia wszelkich fundamentów, na których opierała się dotychczasowa kultura i społeczeństwo.
Artur pragnie przywrócić dawny porządek, tradycyjne zasady i normy, które jego rodzice odrzucili. Artur dostrzega, że świat pozbawiony reguł i wartości prowadzi do chaosu i destrukcji. W desperackiej próbie naprawy tego stanu rzeczy, Artur postanawia przywrócić dawne obyczaje, aranżując swoje zaręczyny z Alą i próbując wprowadzić do domu tradycyjne rytuały, które mają symbolizować powrót do dawnego ładu. Jednak jego działania okazują się nieskuteczne, gdyż sam w końcu dostrzega, że narzucając nowe zasady, sam staje się tyranem, a jego wysiłki prowadzą do jeszcze większego zamieszania.
Kulminacją dramatu jest moment, gdy Artur postanawia przejąć władzę w domu, stając się niejako nowym autorytetem, który ma wprowadzić ład i porządek. Jednak w momencie, gdy wydaje się, że Artur odnosi sukces, pojawia się Edek – kochanek Eleonory, reprezentujący brutalną siłę, prymitywizm i anarchię.
Edek, który dotąd był postacią marginalną, przejmuje władzę, brutalnie eliminując Artura. Ta scena jest symboliczna – pokazuje, że w świecie pozbawionym trwałych wartości i zasad, to brutalna siła i prymitywizm stają się dominujące.
Postać Edka jest kluczowa w analizie konfliktu tradycji z anarchią. Edek, będący uosobieniem prymitywizmu, fizycznej siły i instynktu, symbolizuje triumf chaosu nad wszelkimi próbami przywrócenia porządku.
Mrożek w ten sposób ukazuje, że gdy tradycja zostaje całkowicie odrzucona, a w jej miejsce nie pojawia się nowy, stabilny system wartości, dochodzi do sytuacji, w której kontrolę przejmuje anarchia, reprezentowana przez postać Edka.
Dramat kończy się symbolicznym tańcem – Edka i Eugeniusza, jednego z domowników, którzy wykonują chaotyczne tango. Taniec ten, zamiast być symbolem harmonii, staje się wyrazem ostatecznego triumfu chaosu i destrukcji. Tango, które tradycyjnie kojarzy się z pasją i elegancją, w interpretacji Mrożka staje się obrazem bezładnego, brutalnego porządku, który zastępuje dawną kulturę.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (Romantyczność)
Ballada Romantyczność Adama Mickiewicza to manifest polskiego romantyzmu, który w poetyckiej formie ukazuje fundamentalny konflikt między dwoma sposobami postrzegania świata: racjonalizmem, opartym na rozumie, a duchowością, związaną z uczuciami, wiarą i intuicją.
Utwór ten, będący jednym z pierwszych dzieł Mickiewicza, wyraźnie odzwierciedla kluczowe wartości epoki romantyzmu, sprzeciwiając się klasycznym, oświeceniowym ideom, które dominowały w kulturze europejskiej poprzednich stuleci.
Główna bohaterka ballady, Karusia, jest prostą wiejską dziewczyną, która przeżywa duchowe spotkanie z duchem swojego zmarłego ukochanego Jasieńka. Mickiewicz przedstawia ją jako postać pełną emocji, zanurzoną w swoim mistycznym doświadczeniu, które staje się dla niej absolutnie realne.
Karusia, znajdując się na granicy świata realnego i duchowego, w pełni oddaje się swoim uczuciom, nie dbając o to, co pomyślą inni. Jej spotkanie z duchem ukochanego jest dla niej tak realne, że wydaje się, iż naprawdę widzi i rozmawia z Jasieńkiem, mimo że dla otaczających ją ludzi jej wizje są niewidzialne.
Wierny Karusi jest prosty lud, który także wyczuwa obecność sił nadprzyrodzonych i w pełni akceptuje możliwość istnienia duchów. Wieśniacy, którzy gromadzą się wokół Karusi, również wierzą w jej opowieść, rozumiejąc i współczując jej bólowi. Dla nich świat duchowy jest częścią codziennej rzeczywistości, z którym mają kontakt poprzez swoje wierzenia, tradycje i ludową mądrość. Mickiewicz idealizuje prosty lud jako ten, który jest bliżej natury, uczuć i prawdy o świecie, która nie jest dostępna dla racjonalnego umysłu.
Kontrastem dla Karusi i wieśniaków jest postać starca, który symbolizuje racjonalizm i oświeceniowe podejście do rzeczywistości. Starzec, będący uosobieniem nauki i rozumu, nie wierzy w to, co mówi Karusia.
Dla niego rzeczywistość jest oparta wyłącznie na tym, co można zobaczyć, zmierzyć i zrozumieć za pomocą racjonalnych metod. W jego oczach wizje Karusi są jedynie wytworem jej wyobraźni, złudzeniem, które nie ma żadnego znaczenia w świecie rzeczywistym.
Starcie tych dwóch postaw, racjonalizmu i duchowości, staje się centralnym konfliktem ballady. Mickiewicz jednoznacznie opowiada się po stronie Karusi i ludowej mądrości, która jest bliska naturze i prawdziwym uczuciom.
Zderzenie tych dwóch światów Mickiewicz podkreśla słowami podmiotu lirycznego, który w końcowej części ballady zwraca się bezpośrednio do czytelnika, krytykując racjonalizm starca i wzywając do otwarcia się na duchowy aspekt rzeczywistości. Słynne słowa Miej serce i patrzaj w serce! są kwintesencją romantycznej ideologii, która stawia uczucia i intuicję ponad suchy rozum i naukowe podejście do świata.
Poprzez postać starca, Mickiewicz krytykuje oświeceniowy racjonalizm, który jego zdaniem ogranicza ludzkie doświadczenie i zamyka człowieka na to, co niewidzialne, lecz równie ważne w pełni zrozumienia świata. Mickiewicz podkreśla, że prawdziwa wiedza o świecie nie pochodzi wyłącznie z rozumu, ale również z serca, które potrafi dostrzec to, co jest ukryte przed oczami. W ten sposób Mickiewicz wyraża pogląd, że świat jest pełen tajemnic, które nie są dostępne dla chłodnej analizy, ale mogą być zrozumiane jedynie poprzez wewnętrzne doświadczenie i duchową wrażliwość.
Romantyczność to więc nie tylko ballada o miłości i tęsknocie, ale przede wszystkim o starciu dwóch światopoglądów, które były istotne w epoce przełomu romantycznego. Mickiewicz poprzez swoją poezję staje w obronie tych, którzy wierzą w to, co niematerialne i duchowe, a także w wartości wynikające z emocji i intuicji.
Ballada jest manifestem przeciwko ograniczeniom narzucanym przez racjonalizm i zaproszeniem do otwarcia się na to, co jest poza zasięgiem rozumu, ale równie prawdziwe i ważne dla pełni ludzkiego doświadczenia.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? (wnioski)
Każdy z omówionych przykładów literackich ukazuje różnorodne przeszkody, które utrudniają porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych.
W dramacie Wesele Stanisława Wyspiańskiego kluczową przeszkodą w porozumieniu między chłopami a inteligencją są utarte stereotypy oraz brak wzajemnego zrozumienia. Inteligencja, choć fascynuje się wiejskim życiem, traktuje chłopów z wyższością i nie potrafi dostrzec ich politycznej i historycznej świadomości. Z kolei chłopi, mimo swojego zapału do walki o niepodległość, wykazują się brakiem dyscypliny i podatnością na impulsywne działania, co dodatkowo pogłębia podziały między tymi grupami.
W Lalce Bolesława Prusa przepaść między arystokracją a mieszczaństwem jest wynikiem pogardy arystokracji dla ludzi sukcesu, którzy swoją pozycję wypracowali w nowym, kapitalistycznym świecie. Arystokracja, reprezentowana przez postaci takie jak Tomasz i Izabela Łęccy, żyje w świecie przeszłości, niezdolna do adaptacji do nowych realiów, podczas gdy mieszczaństwo, reprezentowane przez Stanisława Wokulskiego, stara się znaleźć swoje miejsce w społeczeństwie, które odrzuca ich aspiracje i dokonania.
W opowiadaniu Górą Edek Marka Nowakowskiego porozumienie jest utrudnione przez różnice w podejściu do życia między przedstawicielem prymitywnej siły i materializmu a intelektualistą, który przestrzega zasad i norm społecznych. Edek, symbol brutalnej siły i dominacji kapitalizmu, triumfuje nad wartościami kultury i szacunku reprezentowanymi przez kierowcę małego Fiata, ukazując, jak materializm wypiera tradycyjne wartości w nowoczesnym społeczeństwie.
W Dziadach cz. III Adama Mickiewicza podział społeczny między młodzieżą patriotyczną a elitą towarzyską wynika z odmiennego podejścia do spraw narodowych. Młodzież pragnie walczyć o niepodległość, podczas gdy elita, zafascynowana zachodnią kulturą, woli oddawać się luksusowi i przyjemnościom, ignorując los kraju. Brak jedności i solidarności między tymi grupami staje się jedną z głównych przeszkód w walce o niepodległość.
W opowiadaniu Rozdziobią nas kruki, wrony Stefana Żeromskiego konflikt między powstańcami a chłopami wynika z różnicy w priorytetach i poziomie świadomości. Powstańcy walczą o niepodległość Polski, podczas gdy chłopi, kierując się instynktem przetrwania i materializmem, nie angażują się w działania narodowe.
W dramacie Tango Sławomira Mrożka starcie tradycji z anarchią, uosobione przez postaci Artura i jego rodziców, utrudnia porozumienie w rodzinie. Rodzice Artura odrzucają tradycyjne wartości, co prowadzi do chaosu, który ostatecznie zostaje zdominowany przez brutalną siłę reprezentowaną przez Edka. Brak szacunku dla tradycji i wartości prowadzi do destrukcji, a próby przywrócenia porządku przez Artura kończą się tragicznie.
W balladzie Romantyczność Adama Mickiewicza konflikt między racjonalizmem a duchowością, uosobiony przez postacie Karusi i starca, utrudnia wzajemne zrozumienie. Karusia, reprezentująca duchowość i wiarę, zostaje skonfrontowana z racjonalnym podejściem starca, który odrzuca jej doświadczenie jako nierealne. Mickiewicz krytykuje racjonalizm, promując romantyczną wizję świata, w której serce i intuicja są ważniejsze niż chłodny rozum.
Każde z tych dzieł ukazuje inne aspekty trudności w porozumieniu między przedstawicielami różnych grup społecznych, podkreślając, że różnice w wartościach, postawach i podejściu do życia mogą prowadzić do głębokich podziałów, które uniemożliwiają współpracę i wzajemne zrozumienie.
ODBIERZ DARMOWE PRÓBKI NOTATEK PDF DO MATURY Z JĘZYKA POLSKIEGO JUŻ TERAZ!
Matura język polski — darmowe próbki notatek i pełny pakiet
Z wielką przyjemnością zachęcam wszystkich zainteresowanych do pobrania zupełnie darmowych próbek notatek do matury z języka polskiego dostępnych na naszej stronie w zakładce Darmowe materiały.
Nasze opracowania są starannie przygotowane i stanowią doskonałe narzędzie do przygotowań przed egzaminem maturalnym.
Chcesz otrzymać darmowy dysk z ponad 30 plikami PDF do matury? – podbijaj śmiało w wiadomości prywatnej na INSTAGRAMIE.
Dla tych, którzy są zdecydowani i chcą mieć pełen dostęp do naszych materiałów, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego sklepu.
Tam można nabyć pełne opracowania i kompleksowe notatki do matury z polskiego PDF, a cena za jedno opracowanie wynosi zaledwie około 60 groszy.
To wyjątkowo korzystna oferta, która umożliwia zdobycie cennych materiałów edukacyjnych za niewielką opłatą.
Artykuł zawiera: Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Omów zagadnienie na podstawie Wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst – opracowane pytanie jawne na maturę ustną.